Τα παλιά χρόνια, όταν ένα παιδί κάποιου πλούσιου γαιοκτήμονα δεν “έπαιρνε” από γράμματα, οι συχωριανοί του γεμάτοι απαξίωση έλεγαν: “Μην τον λυπάστε αυτόν. Το πολύ πολύ να πουλήσει ένα – δύο κτήματα του πατέρα του και μια χαρά θα περάσει. Τους φτωχούς να λυπάστε”. Ο ίδιος μάλιστα ο κάκιστος μαθητής κορόιδευε όσους προσπαθούσαν να μορφωθούν, στηριζόμενος στην επίπλαστη ασφάλεια που του “προσέφερε” η μεγάλη οικογενειακή περιουσία. “Τι τα θέλετε τα γράμματα και χάνετε τον καιρό σας” αναφωνούσε συνήθως στους συνομήλικους του.
Τις πλείστες φορές, αυτές οι ιστορίες είχαν (και έχουν ακόμη και σήμερα), πολύ θλιβερό τέλος. Ο κανακάρης γιος, μετά την αποχώρηση των γονέων από τα εγκόσμια, σκορπούσε δεξιά και αριστερά την περιουσία τους και κατέληγε στην ψάθα. Αν όχι ο ίδιος, τα παιδιά του. Εννοείται ότι μέχρι και την υστάτη, το έπαιζε μεγάλος και τρανός, κρύβοντας το πρόβλημα μέχρι που δεν πήγαινε άλλο.
Μεγάλη Πέμπτη στο Λονδίνο, εκδόθηκε η έκθεση του διεθνούς οίκου Credit Market Analysis Ltd (CMA) για το πρώτο τρίμηνο του 2012. Βάση αυτής της έκθεσης, η Κύπρος είναι παγκοσμίως η πρώτη υποψήφια για χρεωκοπία χώρα. Ή αλλιώς, τα Κυπριακά ομόλογα είναι τα πλέον επικίνδυνα ομόλογα του κόσμου. Μια βδομάδα νωρίτερα, άλλη έκθεση του Αγγλικού οίκου Markit Credit Research κατέτασσε το spread των Κυπριακών Ομολόγων ως το υψηλότερο στον κόσμο, αφού φτάνει τις 1,183 μονάδες (κάτι Ελληνικό μου θυμίζουν τέτοια νούμερα).
Στην Κύπρο κινδυνεύουμε να χρεοκοπήσουμε χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι |
Η πρώτη είδηση κυρίως, αλλά και η δεύτερη, δημοσιεύθηκαν στην συντριπτική πλειοψηφία των σημαντικών διεθνών μέσων ενημέρωσης που επικεντρώνονται στα οικονομικά, αλλά και σε όλες τις ιστοσελίδες που ασχολούνται με την ενημέρωση των μεγάλων επενδυτών. Πληροφορήθηκαν δηλαδή για αυτή την εξέλιξη οι “διεθνείς αγορές”. Η είδηση δε ότι την πρώτη θέση της Ελλάδας στη μαύρη λίστα χωρών επικίνδυνων για χρεοκοπία, πήρε η Κύπρος, έλαβε μεγάλη έκταση σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Τουρκία.
Εννοείται ότι η είδηση αυτή θάφτηκε με τσιμέντο στην Κύπρο, τόσο από την Κυβέρνηση, όσο από την αντιπολίτευση, αλλά και από τη συντριπτική πλειοψηφία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Τέσσερα χρόνια άλλωστε, η στρατηγική μας για να αντιμετωπίσουμε την κρίση, είναι απλή: “θα ταΐζουμε το λαό και τις αγορές με ενέσεις ψυχολογίας, όσο και αν δεν στηρίζονται σε αληθινά στοιχεία”. Το οικονομικό μας δόγμα είναι ότι “Η ψυχολογία τρώγεται” ευελπιστώντας ότι αυτή θα μας κρατήσει μέχρι να γίνουμε “εμίρηδες” πουλώντας φυσικό αέριο σε όλο τον κόσμο… Τέσσερα χρόνια τώρα, κανένα πραγματικό διαρθρωτικό μέτρο δεν αναλαμβάνεται και περιμένουμε κάποιον από μηχανής Θεό να μας γλυτώσει.
Προς επιβεβαίωση της κάκιστης κατάστασης, ήρθαν να προστεθούν δύο γεγονότα. Πρώτο η ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών την Παρασκευή 20 Απριλίου για την εκτίναξη του δημοσίου χρέους και του δημοσιονομικού ελλείμματος από 5.3% το 2010, σε 6.4% το 2011. Και δεύτερο, η γενική παραδοχή της τεράστιας δυσκολίας των Κυπριακών Τραπεζών να εξεύρουν τα κεφάλαια που χρειάζονται.
Δεν ισχυρίζομαι ότι η Κύπρος πράγματι κινδυνεύει άμεσα με χρεοκοπία, όπως μας υποδεικνύουν CMA και Markit. Δεν είμαι ο ειδικός να το πω αυτό. Γνωρίζω κιόλας τα αντεπιχειρήματα που θέλουν τα Κυπριακά ομόλογα να μην διαπραγματεύονται ουσιαστικά στις διεθνείς αγορές, αλλά και να μην είναι ελκυστικά λόγω μικρού κεφαλαίου. Όπως όμως και έχω διαβάσει στην έκθεση της Markit, ότι 50 συναλλαγές Κυπριακών ομολόγων πραγματοποιούνται κάθε μέρα, με 8 οίκους να τα διαπραγματεύονται συχνά.
Το θέμα μου είναι άλλο. Η μόνιμη συμπεριφορά μας ως κράτος, κόμματα και ΜΜΕ, να θέλουμε να έχουμε σε συσκότιση το λαό μας, την ώρα που όλος ο έξω κόσμος βουίζει. Τέσσερα χρόνια οικτρής αποτυχίας του “δόγματος της ψυχολογίας” δεν έφταναν για να αλλάξουμε μυαλό; Και στο κάτω κάτω, αν υπάρχουν ατράνταχτα επιχειρήματα για την αξιοπιστία της οικονομίας μας, γιατί να μην τα ξέρω και εγώ όπως και άλλοι που συχνά καλούμαστε να στηρίξουμε σε ξένους την προοπτική της Κυπριακής οικονομίας; Ξένους που έχουν ήδη την πληροφόρηση ότι επίκειται χρεοκοπία της Κύπρου. Αυτήν έχουν. Όπως και να το κάνουμε.
Είμαστε περήφανος λαός, ψωροπερήφανος πολλές φορές. Είμαι σίγουρος όμως, ότι τον ανεπίδεκτο μαθητή του χωριού, δεν θέλουμε να τον παίζουμε. Και δυστυχώς αυτό πράττουμε εδώ και τέσσερα χρόνια. Σχεδόν όλοι.
(Λίγα πράγματα ξέρω για τα της Κύπρου κι ενδεχομένως να πω ανοησία) Εκμεταλλευθείτε την ύπαρξη “ψυχολογίας” και καλλιεργείστε την για να κάνετε πέντε πράγματα επί της ουσίας. Αν τυχόν καταρρεύσει η ψυχολογία, (εμείς εδώ στην Ελλάδα την “καταρρεύσαμε” με το ζόρι), θα εμπλακείτε σε μια ανατροφοδοτούμενη δίνη, σαν αυτή που μας τραβάει προς τον πάτο κι ένας Θεός ξέρει πως θα βγούμε.