Συνέντευξη στην εφημερίδα “η σημερινή” και τον δημοσιογράφο Γιώργο Πλουτάρχου
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας, αντί να ενώνει, διχάζει το λαό, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στη «Σ» ο υποψήφιος βουλευτής του ΔΗΣΥ στην εκλογική περιφέρεια Λευκωσίας Μιχάλης Σοφοκλέους, διαπιστώνοντας πως επιστρέφει ο άκρατος φανατισμός και η έννοια της πολιτικής δίωξης. «Βλέπουμε τέτοια φαινόμενα και στον αθλητισμό και στην πολιτική έκφραση. Η ανοχή στην αντίθετη άποψη είναι μηδενική», σημειώνει. Επιπλέον, εκφράζει την άποψη ότι το αίσθημα μιας δικαιότερης κοινωνίας είναι το τελευταίο που έχει αναπτυχθεί την τελευταία τριετία, ενώ σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, τονίζει την ανάγκη να τεθεί το πρόβλημα στις σωστές του διαστάσεις. «Οι ίδιες οι συνομιλίες έχουν βαλτώσει», υπογραμμίζει.
Έχουν συμπληρωθεί τρία χρόνια διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος είχε υποσχεθεί στο λαό δίκαιη λύση του Κυπριακού. Βλέπετε να οδηγούμαστε όντως σε μια τέτοια εξέλιξη;
Είναι αλήθεια ότι ο κ. Χριστόφιας, με την εκλογή του, είχε δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες για επίλυση του Κυπριακού και εντός Κύπρου αλλά και διεθνώς. Η θεωρία, όμως, ότι μπορεί να επιτευχθεί πρόοδος με μοναδικό σχεδόν καταλύτη την παλιά φιλία του με τον κ. Ταλάτ κατέρρευσε, φυσιολογικά, σαν χάρτινος πύργος. Στη βάση αυτής της φιλίας επελέγη μια εντελώς λανθασμένη διαδικασία συνομιλιών κεφάλαιο με κεφάλαιο, αντί της διαγώνιας διαπραγμάτευσης, από την ώρα που τα κεφάλαια αναπόφευκτα σχετίζονται μεταξύ τους. Στη βάση αυτή προχωρήσαμε σε πολύ μεγάλης σημασίας παραχωρήσεις, χωρίς να παίρνουμε τίποτα ως αντάλλαγμα. Στη βάση της παλιάς φιλίας φτάσαμε κάποιες φορές να εξισώνει ο Πρόεδρος τις ευθύνες της Ελλάδας με αυτές της Τουρκίας. Επιλέξαμε να αφήνουμε την Ευρώπη έξω από τη διαδικασία. Τα διεθνή ζητήματα, όμως, δεν λύνονται με λογικές παρέας. Είναι πολύ πιο πολύπλοκα. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, ψαχνόμαστε ξανά για να επαναβεβαιωθεί η βάση των συνομιλιών…
Πάμε, δηλαδή, για νέο αδιέξοδο ή για μια λύση εκτός των προδιαγραφών που θέτουν οι Ε/κ πολίτες;
Η κατάσταση στο Κυπριακό δεν είναι ευχάριστη και αυτό πρέπει να το παραδεχθούμε. Κατ’ αρχήν δεν βρίσκεται στο επίκεντρο. Οι ίδιες οι συνομιλίες έχουν βαλτώσει. Ο κ. Έρογλου δείχνει να σκληραίνει διαρκώς τις θέσεις του. Έχουμε από τη μια το θετικό ότι η Τουρκία πιέζεται για την Κύπρο σε σχέση με τις ευρωπαϊκές της προσδοκίες, αλλά έχουμε από την άλλη τη μεγάλη κούραση που έχει προκαλέσει στη διεθνή κοινότητα το Κυπριακό και τα όσα συνεπάγεται. Υπάρχει κόπωση στο εθνικό μας θέμα και εκτός, αλλά και εντός Κύπρου, κάτι που πρέπει να αναγνωρίσουμε για να το αντιμετωπίσουμε. Μετά τις εκλογές σε Κύπρο και Τουρκία, αναμένεται να υπάρξει ένας νέος γύρος κινητοποίησης, πολύ κρίσιμης και για την επιδίωξη λύσης, αλλά και για την αποφυγή της διχοτόμησης. Ούτε σε ένα νέο δημοψήφισμα που θα απορρίψει ο λαός μπορούμε να οδηγηθούμε, αλλά ούτε και να θεωρούμαστε συνυπεύθυνοι για τη στασιμότητα, όπως συμβαίνει σήμερα. Και τα δύο θα οδηγήσουν σε νέα διαχωριστικά τετελεσμένα. Έχω την άποψη ότι ως κοινωνία πρέπει να συζητήσουμε ξανά το Κυπριακό στις πραγματικές του διαστάσεις. Σήμερα, δύο τάσεις προσπαθούν να επιβληθούν η μια στην άλλη, απλά με την εκστόμιση κινδύνων και μεγαλόσχημων συνθημάτων.
Η «δίκαιη» κοινωνία
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας υποσχέθηκε επίσης μια «δίκαιη κοινωνία». Αλήθεια, πόσο «δίκαιη» είναι η κοινωνία στην οποία ζούμε τα τελευταία τρία χρόνια;
η πολιτική είναι αλλιώς, κάτι διαφορετικό από αυτό που κυριαρχεί σήμερα |
Δίκαιη κοινωνία στο σύγχρονο κόσμο σημαίνει πρόνοια για τους ασθενέστερους και ευκαιρίες για τη μεσαία τάξη και τους νέους να δραστηριοποιηθούν και να δημιουργήσουν. Η Κυβέρνηση προσπάθησε να πετύχει το πρώτο με πυροτεχνήματα, όπως έκτακτες παροχές σύνταξης και άλλα ωφελήματα ή επιδόματα μιας χρήσης. Το μόνο που πέτυχε ήταν να εξανεμίσει το πλεόνασμα που παρέλαβε πριν ακόμη έρθει η κρίση. Για τη μικρομεσαία επιχείρηση και τον μέσο εργαζόμενο ούτε λόγος… Η ανεργία κτυπά με κρότο την κοινωνία και ειδικότερα τους νέους μας, χωρίς να βλέπουμε πολιτικές που να δημιουργούν θέσεις εργασίας. Την ίδια ώρα, το μεταναστευτικό μετατρέπεται στο υπ’ αριθμόν ένα κοινωνικό ζήτημα, δημιουργώντας αισθήματα αδικίας στους πολίτες, αλλά και έχθρα προς τους μετανάστες. Ασφαλώς, το αίσθημα μιας δικαιότερης κοινωνίας είναι το τελευταίο που έχει αναπτυχθεί την τελευταία τριετία.
Γενικότερα, έχει επικριθεί αρκετές φορές η παρούσα Κυβέρνηση για αναξιοκρατία και ρουσφέτι. Θεωρείτε ότι τα φαινόμενα αυτά παρουσιάζουν έξαρση την τελευταία τριετία;
Αναξιοκρατία και ρουσφέτι στην Κύπρο υπήρχαν πάντα. Η σημερινή Κυβέρνηση, ωστόσο, παρουσιάζεται αδίστακτη σε αυτό το θέμα. Δεν είχαμε δει ποτέ μέχρι σήμερα ηλεκτρονικά μηνύματα ηγέτη κυβερνώντος κόμματος και φαξ διευθυντή προεδρικού γραφείου να ζητούν με επιστημονικό τρόπο την αναξιοκρατία. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη πιο ανησυχητικό. Επιστρέφει, δυστυχώς, ο άκρατος φανατισμός και η έννοια της πολιτικής δίωξης. Βλέπουμε τέτοια φαινόμενα και στον αθλητισμό και στην πολιτική έκφραση. Η ανοχή στην αντίθετη άποψη είναι μηδενική. Αυτά είναι πολύ σοβαρά ζητήματα και θέτουν τη δημοκρατία σε κίνδυνο. Δεν είναι υπερβολή. Δυστυχώς, ο Πρόεδρος Χριστόφιας, αντί να ενώνει, διχάζει το λαό.
Η οικονομική πολιτική
Την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης πώς θα τη χαρακτηρίζατε; Πιστεύετε ότι αντιμετώπισε επιτυχώς τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που αναπόφευκτα έπληξε και τη χώρα μας;
Δυο χρόνια τώρα, μέτρα συζητιούνται αλλά δεν λαμβάνονται. Από το δεν θα μας επηρεάσει η κρίση, καταλήξαμε στις συνεχείς υποβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης και την επιτήρηση. Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση Χριστόφια στάθηκε άτυχη, έχοντας να αντιμετωπίσει την παγκόσμια κρίση. Είναι όμως μεγαλύτερη αλήθεια ότι οι Κύπριοι πολίτες είναι δραματικά πιο άτυχοι, έχοντας μεσούσης της κρίσης το ΑΚΕΛ και τις ιδεολογικές του εμμονές στο τιμόνι. Διαταράσσεται σήμερα η αρμονία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Από τη μια το κέρδος δαιμονοποιείται και η επιχειρηματικότητα θεωρείται εχθρός της κοινωνίας. Από την άλλη, δημόσιοι λειτουργοί στοχοποιούνται ως η αιτία του υδροκέφαλου κράτους. Ο δρόμος όμως είναι ένας. Για να βγούμε από την κρίση, χρειάζεται ανάπτυξη. Για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, οι επιχειρήσεις πρέπει να κερδίζουν. Δεν είναι λύση να προσπαθείς μόνο να αυξήσεις τα έσοδα, από όσους ήδη πιέζονται. Χρειάζεται περιορισμός των εξόδων και διαρθρωτικά μέτρα. Χρειάζεται το κράτος να είναι πιο αποδοτικό και να συνδράμει την ανάπτυξη. Να σταθεί ξανά ο δημόσιος δίπλα στον ιδιωτικό τομέα. Είναι ο μόνος τρόπος να βρούμε νέους τομείς δραστηριότητας και να αξιοποιήσουμε νέες ευκαιρίες.
Χρειάζεται συγκροτημένη εξωτερική πολιτική
Οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας το τελευταίο διάστημα είναι ραγδαίες. Εκτιμάτε ότι η Κύπρος είναι σε θέση ν’ αξιοποιήσει τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, που δημιουργούνται προς όφελος και του εθνικού μας προβλήματος;
Ασφαλώς και μπορεί η Κύπρος να αξιοποιήσει τα νέα δεδομένα, πάντα εντός του μέτρου της και στη βάση μιας συγκροτημένης εξωτερικής πολιτικής. Σήμερα πολλά αλλάζουν γύρω μας και πρέπει να τα δούμε στις πραγματικές τους διαστάσεις. Η Τουρκία στρέφεται προς τον μουσουλμανικό κόσμο, επιχειρώντας να αποκτήσει ηγετικό ρόλο. Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου ασφαλώς δημιουργούν νέα δεδομένα. Την προσπάθεια εκδημοκρατισμού της Αιγύπτου είναι πιθανόν να την ακολουθήσουν και άλλες χώρες της περιοχής, την ώρα που ο Λίβανος έχει αλλάξει ηγεσία. Οι συνέπειες για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή είναι απρόβλεπτες. Η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, που έχει καλές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και πολλές προοπτικές για διαμόρφωση σχέσεων με το Ισραήλ. Πρέπει να τα διατηρήσει και τα δύο, παρά τον αγώνα άνισης ταχύτητας στον οποίο βρίσκεται με την Τουρκία. Και θα ήταν καλό, αν η χώρα μας έπαιρνε πρωτοβουλίες που να αναδεικνύουν τη δυνατότητά της να αποτελεί ένα σταθεροποιητικό και αξιόπιστο παράγοντα στην περιοχή.
Μια συνεργασία Κύπρου-Ισραήλ σε ενεργειακό επίπεδο νομίζετε ότι, πολιτικά ομιλούντες, θα ήταν «κερδοφόρα» για την Κυπριακή Δημοκρατία;
Ασφαλώς και θα ήταν. Το θέμα του φυσικού αερίου είναι εξαιρετικά σοβαρό και αφορά το μέλλον αυτής της χώρας. Οι προτάσεις τόσο της Delek όσο και της Noble είναι πολύ σοβαρές, και θα έπρεπε να μελετηθούν από την πρώτη στιγμή. Η σπουδή της Κυβέρνησης να επιβαρύνει τον Κύπριο πολίτη με αδιανόητο κόστος φυσικού αερίου για δεκαετίες, μέσα από τη βιασύνη της να συμφωνήσει με τη Shell, ήταν και λανθασμένη και περίεργη. Ευτυχώς φαίνεται να εγκαταλείπεται η πολιτική του «ασύμφορου μονοδρόμου», μια φιλοσοφία που χαρακτηρίζει πολλές κυβερνητικές στρατηγικές.
Καινούργιες πολιτικές, καινούργια μυαλά
Οδηγούμαστε στις βουλευτικές εκλογές με το εξής δεδομένο. Την απαξίωση των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων έναντι της πολιτικής και των πολιτικών. Υπάρχει, κατά τη γνώμη σας, επιστροφή σε αυτή την πορεία που έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια;
Θα ήθελα, κ. Πλουτάρχου, να προχωρήσω το συλλογισμό σας, διότι θεωρώ ότι τείνουμε να ξεπεράσουμε την απαξίωση της πολιτικής και να φτάσουμε την έχθρα και την αποστροφή. Η οικονομική κρίση έδειξε στον καθένα μας ότι η πολιτική δεν είναι κάτι ξένο, που ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά και επαγγελματικά πολλές φορές με το Κυπριακό. Η πολιτική επηρεάζει την καθημερινότητα και τη δραστηριότητα του κάθε πολίτη. Όταν, λοιπόν, μια μεγάλη μερίδα πολιτικών δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά επιμένει να πολιτεύεται με τους όρους μιας άλλης εποχής, η απογοήτευση είναι απόλυτα φυσιολογική. Προσωπικά πιστεύω ότι η πολιτική είναι αλλιώς, κάτι διαφορετικό από αυτό που κυριαρχεί σήμερα. Πολιτική είναι συλλογικά οράματα και μακροπρόθεσμοι στόχοι, που έχουν σκοπό να πάρουν τον τόπο και την κοινωνία μπροστά. Να μου επιτρέψετε να υπενθυμίσω ότι στις Προεδρικές του 2008, η κοινωνία των πολιτών αγκάλιασε σημαντικά ένα τέτοιο, σύγχρονο όραμα. Υπάρχει επιστροφή, ναι, αλλά χρειάζονται καινούργιες πολιτικές και καινούργια μυαλά για να την πετύχουμε.