Στη χώρα μας, το σύνταγμα που μας προέκυψε από τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, πέρα από τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων σε όλο το φάσμα διακυβέρνησης, μας κληροδότησε και ένα πιο «αμερικάνικο» πολιτειακό σύστημα. Ανεξαρτήτως λοιπόν αν σε κάποιον αρέσει ή όχι, θα πρέπει – λειτουργώντας εντός των πλαισίων του – να αποδεχθεί κάποιες θεμελιώδεις του φιλοσοφίες.
Πρώτη φιλοσοφική αρχή του συστήματος είναι ότι δεν υπάρχει δημοκρατικός τρόπος για να οδηγηθούμε σε έκτακτες προεδρικές, κάτι που ίσως πολλοί να θέλαμε σήμερα…
Δεύτερη φιλοσοφική αρχή είναι ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να διαχειρίζεται σχεδόν χωρίς κανένα έλεγχο μια σειρά από θέματα και να λαμβάνει αποφάσεις είτε μόνος, είτε μαζί με το Υπουργικό Συμβούλιο που ο ίδιος διορίζει.
Τρίτη και πολύ βασική αρχή είναι ότι για ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων ο Πρόεδρος χρειάζεται τη συγκατάθεση της Βουλής των Αντιπροσώπων. Είναι εξαιρετικά σημαντική η αντίληψη της λέξης συγκατάθεση. Διότι προνοεί σύνθεση και συμφωνία, ή έστω ανοχή, αποκλείοντας την έννοια της επιβολής.
|
Το σύνταγμά μας προνοεί σύνθεση αντί τυφλή υπακοή
|
Το τονίζω αυτό διότι θεωρώ ότι ο κ. Χριστόφιας, δηλώνοντας με αφορμή την καταψήφιση των οικονομικών του νομοσχεδίων ότι «τα κόμματα πρέπει να θέσουν το σύνταγμα και τους θεσμούς πάνω από τα μικροκομματικά και τα άλλα συμφέροντα», παραβιάζει ο ίδιος και το γράμμα και το πνεύμα του συντάγματος. Διότι ακριβώς είναι θεμελιώδης συνταγματική πρόνοια η ανάγκη συμφωνίας της Βουλής με την αύξηση για παράδειγμα κατά 10% της φορολογίας των εταιρειών. Και είναι δικαίωμα του Κοινοβουλίου η διαφωνία.
Δεν ξέρω αν ο κ. Χριστόφιας συμβουλεύθηκε τον σύμβουλό του επί συνταγματικών θεμάτων κ. Τσελεπή πριν κάνει αυτές τις δηλώσεις, αλλά εγώ, που ούτε δικηγόρος, ούτε συνταγματολόγος είμαι, μπορώ πολύ πρόχειρα να επικαλεστώ δύο καλά παραδείγματα για να αποδείξω πόσο εκτός τόπου είναι οι προεδρικές κατηγορίες.
Ας πάμε πρώτα στις ΗΠΑ. Εκεί όπου ο Πρόεδρος Ομπάμα εξελέγη με προγραμματική σημαία τη μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας, μέσω της θέσπισης του δικού του ΓεΣΥ. Ένα χρόνο πάλευε και διαβουλευόταν ο κ. Ομπάμα για να πετύχει τη συναίνεση της Βουλής στο μεγαλόπνοο σχέδιό του. Και μόνο όταν πέτυχε τη συμφωνία της πλειοψηφίας, πήγε στο Κοινοβούλιο το νομοσχέδιο για έγκριση. Αν λοιπόν η αμερικανική Βουλή απέρριπτε τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, παρά την πολύ νωπή και ισχυρή λαϊκή εντολή που την περιέβαλλε, θα είχαμε συνταγματική εκτροπή; Ασφαλώς όχι.
Ας έρθουμε όμως και στην Κύπρο. Το 2002 και ενόψει ένταξης, ο Πρόεδρος Κληρίδης βρέθηκε με το κεφάλι στη λαιμητόμο, εφόσον η Ε.Ε. δεν επέτρεπε να ισχύει στην Κύπρο άλλο φορολογικό καθεστώς για τις υπεράκτιες και άλλο για τις ντόπιες εταιρείες. Έπρεπε λοιπόν να μειωθεί ο εταιρικός φόρος στο 10%, προκειμένου να είναι ο ίδιος για όλους. Η κυβέρνηση τότε, στην οποία δεν συμμετείχε άλλος πέραν του ΔΗΣΥ, ξεκίνησε σειρά διαβουλεύσεων με τα κοινοβουλευτικά κόμματα (συμπεριλαμβανομένου του ΑΚΕΛ) για να εξασφαλίσει τη συναίνεση και να σώσει την οικονομία από τη βέβαιη φυγή των υπεράκτιων κεφαλαίων. Κατά τον πραγματικό διάλογο που διεξήχθη τότε, η κυβέρνηση Κληρίδη υπαναχώρησε σε σειρά θεμάτων, αποδέχθηκε αύξηση του αφορολόγητου στις 12.000 λίρες, παρά το προφανές δημοσιονομικό έλλειμμα που θα δημιουργείτο, και πήγε στη Βουλή μόνο όταν εξασφάλισε τη συναίνεση του σώματος. Αν δεν την είχε εξασφαλίσει και η Βουλή απέρριπτε τον νόμο, θα έφταιγε το Σώμα; Ασφαλώς όχι.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πήγε στη Βουλή ένα καταστροφικό για την οικονομία νομοσχέδιο (αυτό πιστεύει η πλειοψηφία των κομμάτων) χωρίς καν να το συζητήσει με τον συνέταιρό του στην κυβέρνηση. Και αντί να δηλώσει mea culpa για τον αυταρχισμό που ξανά επέδειξε, ζητάει και τα ρέστα!
Στην Κύπρο, δεν έχουμε σύστημα κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, όπου το κυβερνών σχήμα έχει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή και επικαλούμενο την κομματική πειθαρχία περνά όλα τα κρίσιμα νομοσχέδια. Δεν έχουμε ούτε σοβιετικού τύπου «λαϊκή δημοκρατία», όπου η κεντρική επιτροπή θα αποφασίσει αυτό που το ανώτατο σοβιέτ θα εγκρίνει με συνοπτική διαδικασία. Το σύνταγμά μας προνοεί τη σύνθεση και την εκ των προτέρων διαβούλευση αντί της τυφλής υπακοής. Σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ της διακυβέρνησης ενός κράτους από την επιβολή σε ένα κομμουνιστικό κόμμα…
Ο πρόεδρος παρεξήγησε την θέση του. Η κάθε εξουσία έχει τα δικά της καθήκοντα και η βουλή σωστά ενήργησε. Ευτυχώς που υπάρχετε εσείς σαν δημοσογράφοι να μας θυμίζετε γεγονότα όπως του 2002 με τον κύριο Κληρίδη. Ίσως τον καλύτερο πρόεδρο που πέρασε ποτέ απο την Κύπρο.
Και αυτό που πάει να μπήξει σιγά – σιγά ο κατα τα άλλα μη κομμουνιστης πρόεδρος το φοβήθηκα απο αμέσως μετά τις εκλογές.
Εδώ είμαστε Δημοκρατία με σύνταγμα που ορκίστηκε να τιμήσει και όχι να καταργήσει.
Αντωνη συμφωνω και προσθετω οτι και εμεις σαν λαος παρεξηγησαμε τη θεση του προεδρου.
Και περιμενουμε να κανει καμια κινηση να λυσει τα τεραστια προβληματα που αντιμετωπιζουμε.Θα περιμενουμε αλλα 36 χρονια,μετα αλλα 366 και μετα σωπασε κυρα Ππινου και μην πολυδακρυζεις…
Το συνταγμα εχει καταργηθει προ δεκαετιων,δεν χρειαζστηκε για τουτο ο Χριστοφιας.
paedia dystyxws me to syntagma tou 1960, leitourgoume san protektorato ths tourkias me symmetexontes sto ergo tous agglous, oi opoioi akouson, akouson, epevalan kyriarxa edafika dikaiwmata…
To syntagma einai aisxos, proion sympaignias to 1959 sthn zyrixh metaxy agglwn kai tourkwn, me thn ellada aplws na symfwnei kai na ypografei, ellada ousa diaxronikos as8enhs, egw den dexomai koubenta gi auto to katarameno syntagma to opoio problepei “koinothtes”, LES k h kypros htan ena akatoikoito nhsi, sto opoio katef8asan 3afnika epoikoi apo ellada, tourkia, armenia…klp.
Egw den dexomai oti anhkw se “koinothta’ epd etsi apofasise auto to a8lio kataskeuasma tou 1959, egw delwnw edw k xronia kyprios k monon kyprios
thnx
me to syntagma auto, gia to opoio kapoioi kompazoun, h tourlkia epevale esaei tous orous ths, me thn prostyxh anoxh twn egglezwn.
Opoia k nanai h lysi pou tha symfwnhthei, h kypros htan , einai , kai tha parameinei esaei tourkiko protektorato, me agglikes stratiwtikes baseis.
Nomizw stoxos twn politikwn mas, tha eprepe na broun tropous na apallaxoun thn kupro apo auto to syntagma, k oxi na syzitoun omospondies.
thnx
Nick, ίσως έχεις δίκιο σε κάποιια σημεία. Δεν θέλω να μπω βαθειά. Το 98%-99% των χωρών στον κόσμο έχουν μια βουλή που ο πρόεδρος δεν αμφισβητεί την εγκυρότητα της βουλής. Σε καμμιά πολιτισμένη χώρα του κόσμου δεν έχει ξανακουστεί για ονομα του θεου να παραπονιέται ο πρόεδρος για την δημοκρατική ψήφο της βουλής.
Τι θέλει δηλαδή ο πρόεδρος και το ΑΚΕΛ; (Πάντα μιλώ για το συγκεκριμένο θέμα) Να καταντήσουμε Iran ή Βόρειος Κορέα; Ακόμη και αυτή του η Σοβιετική Ένωση σέβονται τις αποφάσεις της Βουλής. Κοτζάμ άνθρωπος παραμιλά και καταριέται τις νομοθεσίες ενός νομοθετικού σώματος που κατα τ’ αλλα έχει υποσχεθεί νόμο και τιμή στην ορκομωσία του….
Νικ σε περιπτωση λυσης ΔΔΟ το σημερινο συνταγμα δεν θα ισχυει.
Θα ισχυει το συνταγμα του Ομοσπονδου κρατους που φυσικα και δεν θα ειναι το Συνταγμα του 1960.
Το προβλημα μας στην Κυπρο ειναι οτι οχι μονο δεν καταλαβαμε τι εγινε το 1960 αλλα δεν θα καταλαβουμε και τι θα γινει αν συμφωνηθει ΔΔΟ και παλε θα τα τουμπαρουμε.
phoevos,
i agree with you mate, we dont realise what the 1959 constitution is, we dont realise that we live under permanent turkey rule, we are little bit turks, we are little bit turkish territory since they have guarantee power,and that what turks will demand: cyprus to remain a turkish domain, an island where turks would have the upper hand
be aware guys, turks are more clever than our politicians
i am afraid of a massive national defeat
Εισαστε ολοι εκτος θέματος και αποφευγετε την ουσία και ορισμενοι το ξερουν (οπως ο συντακτης του αρθρου) και ορισμένοι ειναι αχαπαροι. Οταν η Βουλη ψηφιζε τον νομο περι μητρογονίας υπήρξε διαβούλευση η συγκατάθεση στην ψηφιση του νομοσχεδίου? Οχι. Πέρνεις ένα νομοσχέδιο σαν τη φορολόγιση των μεγαλογαιοκτημονων και κανένας δεν το ψηφίζει! Ο λόγος? Κομματικές και άλλες σκοπιμότητες. Ξυπνάτε…
Διαβούλευση έγινε απ’ ότι γνωρίζω αλλα οχι συμφωνία και εκει ηταν το λάθος. Κατα τα άλλα ο Κυπριος πολίτης θα μάθει να σκέφτεται για το συμφέρον του και οχι των κομμάτων και των καναλαρχών.
Ξυπνάτε…
Ενας ΜΗ-ΑΚΕΛΙΚΟΣ-ΕΔΕΚΙΤΗΣ-ΔΗΚΟΗΚΟΣ-ΣΥΝΑΓΕΡΜΙΚΟΣ