Η θεωρία του ενεργού ηφαιστείου, είχε χαραχθεί από τον πρόεδρο Κληρίδη ως η προσπάθεια να πεισθεί η διεθνής κοινότητα ότι το Κυπριακό δεν αποτελεί «ανενεργό θέμα» που μπορεί να «βολευτεί» στο αρχείο, αλλά ζήτημα που χρειάζεται διεθνή εγρήγορση, εφόσον μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα.
Ένας συνδυασμός της ευρωπαϊκής πορείας με την υπόθεση των πυραύλων τότε, είχαν πετύχει να φέρουν το πρόβλημα στην πρώτη γραμμή διεθνώς, ακόμη και αν οι S-300 δεν ήλθαν. Ο ξένος παράγοντας κατέβαλε πραγματική προσπάθεια για λύση, χωρίς να είναι βέβαια πάντα προς την ορθή κατεύθυνση. Το περιβάλλον μέσα στο οποίο διεξαγόταν η όλη προσπάθεια είναι ενδιαφέρον, εφόσον συγκρίνεται με την εκ των πραγμάτων σημερινή αναβίωση του ενεργού ηφαιστείου.
Στο εσωτερικό η ψυχολογία ήταν στα ύψη. Η οικονομία ανθούσε και η ευρωπαϊκή προοπτική ενθουσίαζε. Η Ελλάδα ήταν πολύ αξιόπιστος συνομιλητής, ενώ η ίδια η Ευρώπη αποτελούσε ραγδαία αναπτυσσόμενο οργανισμό. Η Τουρκία από την άλλη, χωρίς να χάνει την γεωπολιτική της σημασία, έμπαινε στη δίνη των οικονομικών προβλημάτων και του ΔΝΤ.
|
με το ενεργό ηφαίστειο του Κυπριακού, σε ενεργό ηφαίστειο εξελίσσεται και η κοινωνία |
Υπήρχε σύμπνοια στο εσωτερικό μέτωπο και εμπιστοσύνη στην πολιτική ηγεσία. Ακόμη και το Σχέδιο Ανάν στην τρίτη του έκδοση – που ούτε σχέση με την τελική του μορφή είχε, αλλά ούτε και αναλυμένο στο λαό ήταν – φαινόταν να γίνεται αποδεκτό από το 65% των πολιτών. Έχοντας και τους Τουρκοκυπρίους να διαδηλώνουν, δημιουργείτο υπόβαθρο για εξελίξεις. Το εγχείρημα βέβαια απέτυχε, εφόσον το τελικό σχέδιο απερρίφθη από την συντριπτική πλειοψηφία, όπως είχε κάθε δικαίωμα να πράξει.
Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο, βρίσκονται μπροστά μας δύο γεγονότα που προσθέτουν σε όσα συζητάμε τις τελευταίες βδομάδες. Το πρώτο, είναι η ανακοίνωση της Ρωσίας για αποστολή πολεμικών πλοίων και αεροπλανοφόρου στην περιοχή. Αυτά προστίθενται σε εκείνα των Αμερικανών, Βρετανών, Ισραηλινών και ασφαλώς των Τούρκων.
Το ηφαίστειο του Κυπριακού ενεργοποιείται ξανά, εφόσον αναδεικνύεται και πάλι ως πηγή έντασης και παράγοντας πιθανής αποσταθεροποίησης. Δηλώσεις που αφορούν το Κυπριακό γίνονται και πάλι σε καθημερινή βάση διεθνώς, ενώ ένα μωσαϊκό συμφερόντων στήνεται γύρω από την Κύπρο.
Η αποσύνδεση του εθνικού προβλήματος από την υφαλοκρηπίδα, είναι ασφαλώς η επιδίωξη. Ας μην γελιόμαστε όμως. Όλοι έχουν στο μυαλό το Κυπριακό επιλυμένο με τρόπο που δεν θα προκαλούνται επικίνδυνες καταστάσεις. Όλοι επιθυμούν για χίλιους λόγους να «ξεφορτωθούν» το δικό μας πρόβλημα. Και τον ξένο παράγοντα δεν τον ενδιαφέρει το περιεχόμενο μιας λύσης. Τον ενδιαφέρει μόνο να βρεθεί κάποια διευθέτηση.
Το σκηνικό που στήνεται γύρω από το αέριο, είναι σαφώς περισσότερο υπέρ μας από εκείνο της εποχής Κληρίδη, διότι εμπεριέχει σοβαρά ξένα συμφέροντα. Όλα όμως τα υπόλοιπα, έχουν πάρει αντίθετη τροχιά.
Ζούμε την οικονομική κρίση μη μπορώντας να τη διαχειριστούμε και η αισιοδοξία βρίσκεται στο ναδίρ. Η Ελλάδα είναι σχεδόν παροπλισμένη και η Ευρώπη σαφώς προβληματική, την ώρα που η Τουρκία ανθίζει. Το εθνικό μέτωπο παραπαίει, με την κυβέρνηση και τον Πρόεδρο απομονωμένους να θεωρούν ότι καταδιώκονται από παντού. Ολόκληρη η αντιπολίτευση από την άλλη αισθάνεται παραγκωνισμένος θεατής.
Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ηγεσία τους βρίσκεται όσο πιο χαμηλά υπήρξε ποτέ, ενώ διάχυτος είναι ο φόβος μεγάλης υποχωρητικότητας στο Κυπριακό, προς πολύ λανθασμένη κατεύθυνση.
Εδώ έρχεται και το δεύτερο γεγονός που μας περιμένει. Η ανακοίνωση του πορίσματος Πολυβίου, ασφαλώς θα επιβαρύνει δραματικά την ατμόσφαιρα, ό,τι και αν λέει επί της ουσίας. Ο κοινωνικός αναβρασμός και το έλλειμμα εμπιστοσύνης θα ενταθούν, ούτως ή άλλως.
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας, αν έχει μία διέξοδο, αυτή είναι η εμπλοκή όλων των πολιτικών δυνάμεων στη διαχείριση και των υδρογονανθράκων, αλλά και του νέου ενδιαφέροντος που θα υπάρξει στο Κυπριακό. Να κάνει δηλαδή τα υπόλοιπα κόμματα μέρος της προσπάθειας και να πάψει να συμπεριφέρεται ως βαλλόμενος μονάρχης σε κομματικές συγκεντρώσεις, που στήνονται απλώς για να διασώσουν το κόμμα του.
Διότι μαζί με το ενεργό ηφαίστειο του Κυπριακού, σε ενεργό ηφαίστειο εξελίσσεται και η ίδια η κοινωνία. Με τρόπο μάλιστα, που και το καλύτερο σχέδιο λύσης να καταφέρει να φέρει ο Δημήτρης Χριστόφιας, αυτό θα απορριφθεί μόνο και μόνο επειδή αυτός το έφερε.