Κρίσιμο φθινόπωρο

Στις χώρες της Μεσογείου, η χρονιά δεν είναι η «ημερολογιακή», που ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου, αλλά η «ακαδημαϊκή», που αρχίζει από το τέλος των θερινών διακοπών και του Αυγούστου. Το φθινόπωρο λοιπόν αποτελεί το ορόσημο συνήθως για το πώς θα πάει η χρονιά. Τόσο στο επίπεδο της οικονομίας, όσο και της εσωτερικής πολιτικής, αλλά και στο επίπεδο των εθνικών θεμάτων. Τομείς που είναι παραπάνω από προφανές ότι θα αντιμετωπίσουν κλυδωνισμούς και προβλήματα στο αμέσως επόμενο διάστημα.

Στην οικονομία, το φθινόπωρο θα δείξει αν θα έχουμε αυξημένους δείκτες ανεργίας ή αν θα εμφανιστεί επιτέλους ανάκαμψη και αύξηση των επενδύσεων. Το ότι ο τουρισμός φαίνεται να μας χρηματοδοτεί με περισσότερα έσοδα – και αυτό παρά τις μειωμένες αφίξεις – είναι στοιχείο θετικό. Οι συνέργειες ωστόσο του τουρισμού στην οικονομία θα φανούν το αμέσως επόμενο διάστημα, εφόσον στην Κύπρο οι επισκέπτες του καλοκαιριού ήταν πάντα κυρίαρχη πηγή εισροής κεφαλαίων προς άλλους τομείς, πολύ πέραν της αναψυχής.

Η μεγάλη ευκαιρία είναι να έχουμε τους επόμενους μήνες ανάπτυξη και επενδύσεις σε βαθμό που θα δημιουργούν, έστω, ένα πιο ελπιδοφόρο περιβάλλον. Τόσο στους τομείς που ήδη έχουμε καλά «στημένους» (χρηματοπιστωτικό σύστημα και ακίνητα), αλλά και σε νέους που θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε, αν επιτρέψουμε και ενισχύσουμε την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.

Ο μεγάλος κίνδυνος, από την άλλη, είναι να έχουμε τον Σεπτέμβρη-Οκτώβρη μεγάλο αριθμό «λουκέτων», μαζικών απολύσεων και μη εξυπηρετούμενων δανείων. Κάτι που παραμένει πολύ πιθανό, από την ώρα που αυτή η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο στη διαχείριση της πραγματικής οικονομίας και δεν κάνει τίποτα για να δώσει όραμα ανάπτυξης σε ζωτικούς και νέους κλάδους. Ένα όραμα ανάπτυξης που ασφαλώς δεν εξυπηρετείται όταν το κράτος συμπεριφέρεται στους επιχειρηματίες λες και έχουν άπειρα χρήματα κρυμμένα σε μπαούλα, στα οποία αν «βάλει χέρι» θα σωθεί η οικονομία.

Παρόμοια κατάσταση βιώνουμε και στο Κυπριακό. Το πολιτικό σύστημα συμπεριφέρεται ως μια παράφωνη χορωδία που δίνει παράσταση σε ένα ωδείο μικρό και άδειο από θεατές. Και οι Κύπριοι, αλλά και οι ξένοι έχουν κουραστεί από την πολυγλωσσία και το μικροπολιτικό παιγνίδι που παίζεται γύρω από το εθνικό θέμα. Λογικά αμφισβητείται και η θέλησή μας για λύση, αλλά και το είδος της λύσης που θα αποδεχόμασταν.

Δεν θα μπορούσε βέβαια να είναι διαφορετικά από την ώρα που ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστόφιας δείχνει να έχει πολύ παραπάνω έγνοια στο να απαντά τις επικρίσεις από όπου κι αν τις δέχεται στο εσωτερικό, παρά να είναι και να δείχνει ότι είναι ένας πολιτικός που ξέρει τι θέλει και πιστεύει ότι έχει τον τρόπο να φτάσει σε αυτό.

Ποιος λόγος άραγε υπήρχε για τον Πρόεδρο να τα «βάλει» με τον δήμαρχο της Αμμοχώστου και τον ηγέτη των αποδήμων; Τι κερδίσαμε ως Κύπρος από τη δημόσια εσωτερική αντιπαράθεση; Γιατί ο δικός μας Πρόεδρος πρέπει να δείχνει εντός και εκτός ότι πάσχει από έλλειψη αυτοπεποίθησης και αγωνιά πρωτίστως να διαφυλάξει τη δική του εικόνα; Ότι περιμένει την παραμικρή αφορμή για να επιτεθεί στην προσπάθεια να αποδείξει τη δική του ορθότητα έναντι των άλλων.

Αλλά και τι κερδίζουμε ως Κύπρος από την αγωνιώδη προσπάθεια των πολιτικών ηγετών να προβαίνουν καθημερινά – ακόμη και τον Αύγουστο – σε βαρύγδουπες δηλώσεις που μόνο στόχο έχουν το να πιστωθούν πόντους στο εσωτερικό; Ασφαλώς τίποτα…

Όλα δείχνουν ότι ο διεθνής παράγοντας ευρύτερα, αλλά και η Ευρώπη, αυτό που θέλουν είναι να πάψει το Κυπριακό να αποτελεί βραχνά στη λειτουργία τους αλλά και σε ευρύτερές τους επιδιώξεις, που σχεδόν τίποτα δεν έχουν να κάνουν με την ίδια την Κύπρο. Και όσο δείχνουμε εμείς να μην μπορούμε να διαχειριστούμε μόνοι μας το πρόβλημα, τόσο θα αυξάνουν οι πιέσεις για να αλλάξει ουσιαστικά κάτι.

Δεν ξέρω αν είναι αυτός ο λόγος που προκαλεί τη μεγάλη και καθημερινή ένταση στον Δημήτρη Χριστόφια. Το σίγουρο όμως είναι ότι το φθινόπωρο θα είναι κρίσιμο σε πολλά επίπεδα και όσο ο ηγέτης της χώρας δείχνει νευρικός και αδύναμος να το διαχειριστεί, τόσο μικρότερες είναι και οι πιθανότητες να το περάσουμε με επιτυχία.