Πίσω από το δάκτυλο

Όλοι έχουμε ακούσει συμπολίτες μας να εκφράζονται υποτιμητικά για την πάστα όλων εμάς των Κυπρίων. Πολλοί από εμάς χαρακτηρίζουν τον ίδιο το λαό μας οπισθοδρομικό, βολεψάκια, οσφυοκάμπτη και να εκστομίζουν πολλούς άλλους κυπροποιημένους βαρείς και χαρακτηρισμούς. Προσωπικά με αυτές τις προσεγγίσεις διαφωνώ ριζικά. Για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Πρώτα διότι θεωρώ την κοινωνία μας φιλοπρόοδη. Κάτι που πιστεύω αποδεικνύεται από την ικανότητα της να προσαρμόζεται στις πλέον δύσκολες συνθήκες, να επιβιώνει και να αναπτύσσεται. Για να πάρουμε το πιο πρόσφατο παράδειγμα, δεν γνωρίζω πολλούς λαούς που θα μπορούσαν να ανακάμψουν τόσο σύντομα και δημιουργικά, μετά από εισβολή ξένης χώρας που έστειλε τον μισό πληθυσμό στη προσφυγιά και κρατά κατεχόμενο το 1/3 των εδαφών. Αντιθέτως εμείς καταφέραμε σε σύντομο χρόνο να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες και τις οικονομικές βοήθειες που δόθηκαν, προκειμένου να επαναδραστηριοποιηθεί η οικονομία και να φτάσουμε το πραγματικό θαύμα που τις δεκαετίες του 80 και 90 επιτελέστηκε. Έτσι εμείς όχι μόνο ξεχάσαμε γρήγορα πως ζουν οικογένειες σε αντίσκηνα, αλλά είδαμε επιχειρήσεις να αναγεννιούνται από την τέφρα, τους νέους μας στη μεγάλη τους πλειοψηφία να αποκτούν αξιοθαύμαστες επιστημονικές γνώσεις και την κοινωνία να ανταγωνίζεται σε ποιότητα κορυφαίες Ευρωπαϊκές.

Ο Κύπριος είναι εξωστρεφής και αυτό φαίνεται από την επιχειρηματική του δραστηριότητα. Από την ευκολία με την οποία η οικονομία ακολουθεί τις κατευθύνσεις κάθε εποχής. Χρειαζόμασταν υπηρεσίες για να εξυπηρετήσουν τις υπεράκτιες εταιρείες; Σύντομα τις αποκτήσαμε. Χρειαζόμασταν εισαγωγές προϊόντων για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες μιας σύγχρονης κοινωνίας; Πολλοί είναι οι Κύπριοι που με ένα δισάκι μετέβησαν στο εξωτερικό προκειμένου να γίνουν αντιπρόσωποι κολοσσών. Και τα κατάφεραν. Είτε στην Ελλάδα, είτε στην Αγγλία, είτε στην μακρινή Σιγκαπούρη και Ιαπωνία, είτε στις ΗΠΑ, είτε στην Αφρική, όποτε παρουσιαζόταν το παράθυρο ευκαιρίας, Κύπριοι όλων των τάξεων, όλων των οικονομικών και κοινωνικών στρωμάτων έσπευσαν και το αξιοποίησαν στο μέγιστο. Συναλλάσσονται δε με όλο τον υπόλοιπο κόσμο, έχοντας απίστευτη προσαρμοστικότητα και ευελιξία. Και εκπλήσσουν τους επικριτές τους ακόμη και όταν εξασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα. Όπως ακριβώς έγινε στις πρόσφατες προεδρικές ή τις Ευρωεκλογές.

Κάποιος εύλογα θα διερωτάται γιατί τα γράφω αυτά σήμερα. Για να καταλήξω σε αυτό που θεωρώ το πραγματικό μας πρόβλημα σαν λαός. Την αδυναμία μας να αναγνωρίσουμε που έχουμε πρόβλημα, που υστερούμε, που η κοινωνία μας πραγματικά απέτυχε. Και εφόσον αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε ότι έχουμε και προβλήματα, αποτυγχάνουμε και να τα αντιμετωπίσουμε. Προτιμούμε δυστυχώς να επιχειρούμε να κρυφτούμε πίσω από το δάκτυλο, μέχρι η κατάσταση να φτάσει στο απροχώρητο.

Οι νέοι είναι ο καθρέφτης της ποιότητας κάθε κοινωνικού συνόλου. Αντικατοπτρίζουν με τη δράση τους τα κοινά οράματα και επιδιώξεις του λαού, τους εφικτούς και ανέφικτους στόχους, τις ηθικές αρχές πάνω στις οποίες ολόκληρη η πολιτεία εδράζεται. Οι νέοι έχουν ενέργεια, επαναστατικότητα και θέληση αλλαγών που κάπου πρέπει να την διοχετεύσουν. Χρειάζονται από την φύση τους αντικείμενο για να αγωνιστούν.

Όταν ολόκληρο το πολιτικό μας σύστημα κατέληξε να βασίζεται κυρίως πάνω στη συναλλαγή και την εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων, όταν τα μαγειρεία είναι αυτά που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό ποιος θα προχωρήσει και ποιος όχι και όταν οι ηγέτες του λαού αποτυγχάνουν να εκπροσωπήσουν συλλογικές ιδέες, τους νέους του τόπου τους αφήνουμε με ένα μόνο πράγμα να μπορούν να πιστέψουν και να προασπίσουν. Την φανέλα της ποδοσφαιρικής τους ομάδας.

Όσο λοιπόν η απάντηση στην ανεργία θα είναι η εκ περιτροπής προεδρία, όσο οι ηθικές και πολιτικές αρχές θα μπαίνουν στον μύλο της διανομής αξιωμάτων, όσο η λύση ή όχι του Κυπριακού θα γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης, όσο η έρευνα, η τεχνολογία και ο αθλητισμός θα θυσιάζονται για να έχουμε κάτι ψιλά λιγότερο έλλειμμα και όσο κράτος, κόμματα, παιδεία, παρέα και οικογένεια απομακρυνόμαστε από τα συλλογικά οράματα, τόσο οι νέοι θα διοχετεύουν την περισσή τους ενέργεια σε ότι έμεινε, αντιδρώντας σε μια κοινωνία που πολύ βολεύεται να ποτίζει ανέμελη το δέντρο, την ώρα που καίγεται το δάσος.