Σοβαρότητα

Σε ένα από τα πάμπολλα κατευθυνόμενα σχόλια που κατακλύζουν τις ιστοσελίδες και τα μπλογκς επιχειρώντας μαεστρικά να ευτελίζουν κάθε συζήτηση μετά την έκρηξη στο Μαρί, κάποιος με ρωτά σε σχέση με τη σοβαρή πιθανότητα η Κύπρος να διαθέτει φυσικό αέριο: «Για να καταλάβω κ. Σοφοκλέους, χαίρεστε ή λυπάστε γι’ αυτή την επιτυχία της χώρας μας;» Ασφαλώς δεν είναι το θέμα μου η απάντηση στο συγκεκριμένο κομματικό στέλεχος. Η ερώτησή του όμως, καταδεικνύει τη νοοτροπία του να καταστεί ένα εθνικό θέμα μικροπολιτικό ζήτημα. Να επιχειρηθεί η μετατροπή της υπόθεσης των υδρογονανθράκων σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τις αμέτρητες αποτυχίες της κυβέρνησης.

Είχα εκφράσει την περασμένη εβδομάδα την εκτίμηση, ότι η σημερινή ένταση θα οδηγήσει στην αυριανή απεμπλοκή και διαπραγμάτευση. Σενάριο που επιβεβαιώνεται καθημερινά, με προφανή την αδυναμία της Τουρκίας να παρατραβήξει το σκοινί. Είχα επισημάνει τον κίνδυνο να πληρώσουμε Κύπρος και Ελλάδα τον λογαριασμό της απεμπλοκής. Σήμερα, θέλω να ασχοληθώ με το ανάποδο. Την ευκαιρία δηλαδή που ανοίγεται για να βγούμε πραγματικά κερδισμένοι από αυτή την υπόθεση. Και δεν εννοώ να γίνουμε εμίρηδες, αλλά να πάψουμε επιτέλους να είμαστε ένα κράτος με ειδικές ανάγκες.

Την προηγούμενη φορά που βιώσαμε ένα τέτοιο σκηνικό ήταν κατά την προσπάθειά μας να ενταχθούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και επειδή, δυστυχώς, η μνήμη έχει κοντά ποδάρια, θα ήθελα να θυμίσω ότι και τότε η Τουρκία έκρουε τα τύμπανα του πολέμου, προειδοποιώντας με Casus Beli. ΗΠΑ, Βρετανία και Ευρώπη, σάστισαν αρχικά και αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό την ευρωπαϊκή μας πορεία. Τρία χαρακτηριστικά ήταν τότε αυτά που μας έφεραν τη μοναδική διπλωματική νίκη που πετύχαμε στα χρόνια της Ανεξαρτησίας. Αυτά είναι που χρειαζόμαστε και σήμερα.

Πρώτο, ήμαστε ένα κράτος αξιόπιστο πολιτικά με ξεκάθαρο ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Υιοθετήσαμε και προωθούσαμε τις ευρωπαϊκές πολιτικές χωρίς ταλαντεύσεις. Λειτουργούσαμε μάλιστα σταθεροποιητικά στην περιοχή και ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, όταν για παράδειγμα λύσαμε την πολιορκία του Ναού της Γεννήσεως στα Ιεροσόλυμα. Διατηρούσαμε με μαεστρία άριστες τις σχέσεις μας με Δύση, Ανατολή και Αραβικό κόσμο. Είχαμε καταφέρει να νιώθει η διεθνής διπλωματία ότι απέναντί της υπάρχει ένα κράτος που παρά το πολιτικό του πρόβλημα, είναι άξιο σεβασμού και συμμετοχής στον σύγχρονο κόσμο.

Δεύτερο, ήμαστε ένα κράτος οικονομικά αξιοθαύμαστο, που είχε καταφέρει μέσα από τα συντρίμμια της εισβολής να πετύχει ανάπτυξη και ευημερία. Όσο και αν σήμερα αντιμετωπίζουμε διαρθρωτικά προβλήματα δεκαετιών, τότε δημόσιος και ιδιωτικός τομέας πέτυχαν από κοινού και με το παραπάνω τους απαιτούμενους οικονομικούς στόχους για την ένταξη. Άλλαξαν βελούδινα ένα σωρό συνδικαλιστικά κεκτημένα, μεταρρυθμίστηκε η ΑΤΑ, έγινε η μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση που κράτησε την Κύπρο ζωντανή στο υπεράκτιο «παζάρι». Η Κύπρος δεν ήταν μια χώρα που χρειαζόταν ξένη βοήθεια για να επιβιώσει, αλλά μια αυτάρκης και δυναμική κοινωνία που μπορούσε να βοηθήσει την επίτευξη των ευρωπαϊκών μεγαλεπήβολων στόχων της εποχής.

Τρίτο, ήταν η αξιοποίηση κάθε διπλωματικής δυνατότητας που είχαν Ελλάδα και Κύπρος. Σε απόλυτο συντονισμό οι δύο χώρες –και όλες οι πολιτικές τους δυνάμεις– όργωσαν τον κόσμο, κάθε κυβέρνηση και οργανισμό. Πετύχαμε να μετατραπεί το «η Κύπρος πρέπει πρώτα να λύσει το πολιτικό της πρόβλημα» στο «η Κύπρος δεν μπορεί να μένει όμηρος της Τουρκικής κατοχής». Με ποιο τρόπο; Διότι πείσαμε όλους για την ειλικρινή αγωνία και θέλησή μας για να βρεθεί λύση στο Κυπριακό μαζί με την ένταξη. Το γιατί δεν επιτεύχθηκε η λύση, έχει τόσο πολύ αναλυθεί στα χρόνια που πέρασαν.

Σήμερα δεν είναι όλα τα ίδια ασφαλώς. Υπάρχουν τρομερές διαφορές και υπέρ και εναντίον μας. Είναι όμως παρόμοιες οι ανάγκες για διεθνές κύρος και αξιοπιστία, οικονομική αυτάρκεια και διπλωματική ενεργοποίηση. Και με κάθε καλή διάθεση, θέλω να επισημάνω ότι δεν έχουμε από αυτήν την κυβέρνηση τέτοια δείγματα γραφής μέχρι σήμερα. Πέρα όμως αυτού, απαιτείται να πείσουμε ότι επιθυμούμε γνήσια τη λύση του Κυπριακού. Και θα την πετύχουμε κιόλας αν η Τουρκία νιώσει την πίεση και οι Τουρκοκύπριοι την προοπτική. Είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία. Και θα είναι προς το συμφέρον όλων μας.