Μελέτησα κι εγώ το δημοσίευμα της εφημερίδας «Η Σημερινή» και παρακολούθησα τις πολλές συζητήσεις που ακολούθησαν στα κοινωνικά δίκτυα. Χωρίς αμφιβολία το δημοσίευμα και το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας δημιουργεί την εντύπωση ότι ένας συμβιβασμός στο Κυπριακό θα έχει ένα υπέρογκο κόστος που η Κυπριακή οικονομία θα είναι αδύνατον να το αντέξει.
Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας αναφέρεται σε ένα λογαριασμό 33 δισεκατομμυρίων για την οικονομία, καθώς και 5 δις για την ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου. 38 δις, που παραπέμπουν με ένα αφαιρετικό τρόπο σε τέσσερα ολόκληρα μνημόνια.
Πόσο όμως είναι αυτή η αλήθεια και πόσο σωστή είναι μια τέτοια προσέγγιση; Ασφαλώς και δεν είναι καθόλου.
Δεν είμαι οικονομολόγος, αλλά κάποια πράγματα πολλές φορές τα εξηγεί η λογική. Και αδιαμφισβήτητα υπάρχουν στην προσέγγιση της εφημερίδας δύο θεμελιώδεις εκτροπές της απλής λογικής.
Εκτροπή πρώτη είναι η ανάμειξη του ετήσιου κόστους που θα έχει το κράτος για να λειτουργεί στο διηνεκές, μαζί με τα άμεσα έξοδα που θα απαιτηθούν για την εφαρμογή της λύσης. Εκτροπή που ξεχειλώνεται εντελώς, όταν προστίθενται στον «λογαριασμό» οι επενδύσεις που πρέπει να γίνουν από τον ιδιωτικό τομέα. Μα αυτές εξ’ ορισμού είναι όφελος και όχι κόστος για την οικονομία.
«Καρτερούμε μέρα νύχτα, μια αξιόπιστη οικονομική μελέτη, που θα έχει πλάι πλάι το κόστος και το όφελος» |
Εκτροπή δεύτερη, είναι ότι ο «λογαριασμός» αυτός περιλαμβάνει τα έξοδα αλλά καθόλου έσοδα! Ούτε τις επενδύσεις που θα γίνουν μετρά, ούτε την αύξηση του ΑΕΠ, ούτε πόσες νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν, ούτε την αύξηση στον τουρισμό, ούτε τις επιπτώσεις στο ενεργειακό πεδίο και τους υδρογονάνθρακες, ούτε τις συνέργειες που θα προκύψουν με την Τουρκία, τις άμεσες επιπτώσεις στους τομείς του εμπορίου, της ναυτιλίας και των υπηρεσιών. Ούτε καν πρόβλεψη γίνεται για τα αυξημένα έσοδα του κράτους από έμμεσους και άμεσους φόρους που θα προκύψουν από όλη αυτή τη δραστηριότητα!
Έτσι – για παράδειγμα – έχει σχεδόν «πλάκα» ότι το κόστος των 5 δις για την Αμμόχωστο αφορούν «μεικτές επενδύσεις», δηλαδή μαζί κρατικές και ιδιωτικές, αλλά δεν περιλαμβάνει καθόλου μα καθόλου έσοδα. Ακόμη και για τα προφανή δεν έγινε αυτός ο υπολογισμός, δημιουργώντας την εμφανέστατα ψευδή εντύπωση ότι ένα πιθανό άνοιγμα της Αμμοχώστου θα είναι οικονομική καταστροφή.
Για να είμαι δίκαιος, ονομαστική αναφορά σε σειρά οφελών γίνεται στο πλαίσιο του εσωτερικού κειμένου της εφημερίδας, χωρίς βέβαια καμιά οικονομική πρόβλεψη. Οι εντυπώσεις όμως από το πρωτοσέλιδο και τους τίτλους, εμφανώς σκορπούν στη βάση αστήρικτων δεδομένων τον οικονομικό πανικό στους πολίτες.
Αυθαίρετη ακόμη είναι η μέθοδος υπολογισμού του κόστους. Η αναγωγή δηλαδή περίεργων υπολογισμών που είχαν γίνει το 2004 στη βάση του πληθωρισμού Πόσο λάθος… Δεν λαμβάνει καν υπόψη το δημοσίευμα ότι πλέον συζητάμε για ένα ευρωπαϊκό κράτος με δομές, υπηρεσίες και αρμοδιότητες των περιφερειών εμφανώς διαφορετικές από εκείνες που προέβλεπε το σχέδιο Ανάν.
Η προσπάθεια πολλών κύκλων να μας επαναφέρουν στο κλίμα του 2004 δεν προσφέρει καλή υπηρεσία ούτε στην πατρίδα, ούτε στον κυπριακό λαό. Σπεύδουν πολλοί να προκρίνουν κάτι το οποίο δεν έχουν δει μπροστά τους ποτέ!
Διότι αντίστοιχες αυθαιρεσίες με εκείνη της «Σημερινής» πράττουν και άλλοι από την άλλη πλευρά. Η μελέτη του PRIO για παράδειγμα, την οποία επικαλούνται πολλοί, υπολογίζει μόνο την αύξηση του ΑΕΠ, του κατά κεφαλή εισοδήματος και την θέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας ανά τομέα, αλλά καθόλου το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος που θα προκύψει, ειδικά στην λειτουργία του δημόσιου τομέα.
Επαναλαμβάνοντας ότι οικονομολόγος δεν είμαι, θα ανέμενα από τα ινστιτούτα αυτής της χώρας και ιδιαίτερα τα ακαδημαϊκά και το Πανεπιστήμιο της Κύπρου, 40 χρόνια μετά το 1974, να είχαν να παρουσιάσουν μια οικονομική μελέτη όπου τα κόστη που θα προκύψουν θα είναι στοιχειοθετημένα και πλάι πλάι με τα οφέλη. Οτιδήποτε άλλο είναι ευτελής προσπάθεια παραπλάνησης του Κυπριακού λαού και ανεπίτρεπτη επιστημονική και δημοσιογραφική – επί της προκειμένης – ακροβασία.
Όσοι είναι κολλημένοι στο 2004 από την μια ή την άλλη πλευρά, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει και η συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού λαού. Που βλέπει το παράθυρο ελπίδας που έχει δημιουργηθεί και αναμένει από την ηγεσία του την έντονη προσπάθεια για ένα σωστό συμβιβασμό από όλες τις απόψεις. Και την εθνική και την πολιτική και την οικονομική και την γεωστρατηγική. Αυτόν τον συμβιβασμό θα κρίνει όταν έρθει η ώρα.
Το να προτρέχουν από τώρα να επιβάλουν την προκατειλημμένη τους άποψή τους, το μόνο που θα πετύχει είναι την δική τους περιθωριοποίηση. Το 2015 δεν είναι 2004.