Πάνω στα συντρίμμια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και κατά την διάσκεψη της Γιάλτας, οι Φραγκλίνος Ρούσβελτ, Ουίνστον Τσόρτσιλ και Ιωσήφ Στάλιν αποφάσισαν τον διαμοιρασμό της υφηλίου σε σφαίρες επιρροής και δημιούργησαν – ως οι μεγάλοι νικητές – τις συνθήκες για να είναι οι χώρες τους υπερδυνάμεις και τα δεδομένα για να λειτουργεί ο υπόλοιπος κόσμος δορυφορικά προς αυτές. Αυτό που δεν μπόρεσαν τότε να υπολογίσουν, ήταν ότι μπορεί η στρατιωτική υπεροχή να παρέχει κάποιας μορφής ισορροπία, αλλά δεν μπορεί ποτέ να υποσκελίσει την εξέλιξη και την πρόοδο.
Πρώτο θύμα της προόδου ήταν το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και της πάλαι ποτέ πανίσχυρης Σοβιετικής Ένωσης. Φυσιολογικά, εφόσον για τον κόσμο που ζούσε στις χώρες του ανατολικού μπλοκ η εξέλιξη ήταν αυστηρά απαγορευμένο φρούτο, η αντίδραση στην καταπίεση προκλήθηκε νωρίτερα. Πολλοί άνθρωποι, αριστερών καταβολών κυρίως, θεώρησαν ότι η νίκη των ΗΠΑ στον ψυχρό πόλεμο ήταν η απαρχή μιας νέας τάξης πραγμάτων, με έναν μοναδικό παγκόσμιο κυρίαρχο και πολλούς υποτακτικούς από την μια και άλλους αντιδρώντες από την άλλη. Έσφαλαν. Όπως έσφαλε και το παγκόσμιο πολιτικό σύστημα αποτυγχάνοντας να διαγνώσει την εξέλιξη που μέσα από την παγκοσμιοποίηση συντελείτο καθημερινά.
|
Η παγκοσμιοποίηση τώρα είναι που γίνεται το νέο οικουμενικό σύστημα |
Οι Ηνωμένες Πολιτείες “αυτοκτόνησαν” ουσιαστικά ως παγκόσμια υπερδύναμη, είτε γιατί επεδίωξαν ευκαιριακά υπέρογκα κέρδη με την βουλιμική εξαγωγή άθλιων προϊόντων, είτε γιατί την ώρα που μια νέα επανάσταση συντελείτο, μετά την βιομηχανική και την τεχνολογική, αυτοί συνέχιζαν να “παίζουν” πόλεμο σε ένα παλιομοδίτικο παιγνίδι παγκόσμιας επικυριαρχίας. Οι υπόλοιπες δυνάμεις προσπάθησαν να βρουν τρόπους ανταγωνισμού, φανερού (η Ρωσία με την ενέργεια) ή τεχνικού (η Ευρώπη με την γνώση), είτε μέσω συνεργασίας όπως επεδίωξαν η Κίνα και η Ιαπωνία. Την ώρα, που από το επίπεδο του απλού πολίτη μέσω του διαδικτύου, μέχρι και της μεγαλύτερης επιχείρησης, οι παγκόσμιες συναλλαγές γίνονταν ολοένα και πιο εύκολες αλλά και ανεξέλεγκτες, από μηχανισμούς στημένους για το κρατικό και όχι για το παγκόσμιο επίπεδο.
Από την Γιάλτα του 1941 των τριών χωρών, προχθές στην σύνοδο των είκοσι σηματοδοτήθηκε επιτέλους το ουσιαστικό τέλος του ψυχρού πολέμου και η θεσμοθέτηση της νέας τάξης πραγμάτων. Μιας νέας τάξης που φέρνει για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία μαζί όλες τις χώρες της υφηλίου, τις ΗΠΑ, την Ρωσία, την Ευρώπη, την Ασία και την Μέση Ανατολή για να λάβουν από κοινού αποφάσεις που οδηγούν σε μια νέα οικουμενική ρύθμιση.
Γιατί προχθές, ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες, δεν αποφάσισαν απλώς την διάθεση ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων και την δημιουργία ενός νέου παγκόσμιου ρυθμιστικού πλαισίου που θα διέπει τις συναλλαγές και θα περιορίζει αγκυλώσεις που δημιουργούνται από το ανεξέλεγκτο εμπόριο και τους φορολογικούς παραδείσους. Πέραν αυτών, προχτές εμπεδώθηκε ότι δεν υπάρχουν υπερδυνάμεις αλλά συμμέτοχοι και συνεταίροι στο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα. Ότι η προσπάθεια εγκατάστασης δικτατοριών μέσα από την οικονομική ή πολιτική κατάρρευση τρίτων χωρών και η δημιουργία κρατών ανδρείκελων, ελεγχόμενων από την ανατολή ή την δύση είναι μια αδιέξοδη θεωρία. Αποφασίστηκε ότι την ώρα που παίρνονται οι παγκόσμιες αποφάσεις, έχουν θέση η Κίνα, η Βραζιλία, η Κορέα και η Ινδία, χωρίς να υπολογίζεται η στρατιωτική τους δυνατότητα. Ότι κανένα κράτος δεν πρέπει να χρεοκοπήσει. Έγινε παραδεκτό ότι οι αποφάσεις του ενός επηρεάζουν τον άλλο και την ώρα που όλοι έχουν υποχρεώσεις και επιπτώσεις, όλοι έχουν και δικαιώματα.
Η πτώση του καπιταλισμού που πολλοί αιθεροβάμονες οραματίζονταν, κατέληξε στην καθιέρωση δικαιότερου και ρυθμισμένου συστήματος ελεύθερης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Το παγκόσμιο καζάνι στο οποίο όλοι βράζουμε θεσμοθετείται και με αυτό έχουμε υποχρέωση να συντονιστούμε και εμείς. Να συζητήσουμε τις πιθανές επιπτώσεις που θα έχουμε ως φορολογικός παράδεισος, ή τις προοπτικές και τον αναβαθμισμένο ρόλο που μπορούμε περιφερειακά να αποκτήσουμε, αντί να περιοριζόμαστε στα μικρά ή τα αυτονόητα. Στο αν δηλαδή θα κάνουμε επιτέλους αίτηση ένταξης στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, ή αν ο Μάριος Κάρογιαν ελέγχει το κόμμα του…