Κλείνει μια χρονιά που οι περισσότεροι θα θέλαμε να ξεχάσουμε. Είναι χιλιοειπωμένοι οι λόγοι. Σε παγκόσμιο, Ευρωπαϊκό, αλλά –κυρίως– σε τοπικό επίπεδο. Το χειρότερο δε, είναι το γεγονός ότι η αισιοδοξία μοιάζει να αγνοείται. Ιδιαίτερα στον τόπο μας, όπου ο χρόνος κλείνει σε ένα περιβάλλον απίστευτης οικονομικής αβεβαιότητας.
Τα στοιχεία των αλλεπάλληλων ερευνών αποδίδουν στον Κύπριο πολίτη καθολική απαισιοδοξία, ολοκληρωτική απογοήτευση και έντονη δυσκολία να τα βγάλει πέρα στην καθημερινότητά του. Ευρήματα που δείχνουν μεν ωριμότητα εκ μέρους του λαού μας, αλλά σίγουρα δεν βοηθούν στην ανάκαμψη.
Η όποια προσπάθεια ανάκαμψης θα είχε νόημα άλλωστε, μόνο αν ήταν καθοδηγούμενη από ένα στρατηγικό πλάνο επανεκκίνησης της χώρας από μέρους της ηγεσίας της. Σήμερα, με τον Πρόεδρο της χώρας να παραμένει τυφλωμένος από τη ματαιοδοξία του και να έχει ως μοναδική επιθυμία να μετακυλήσει τις δικές του ευθύνες αλλού αντί να διαχειριστεί την κατάσταση, οι στρατηγικές και τα πλάνα ακούγονται σαν ανέκδοτα. Οι κενές περιεχομένου δηλώσεις και δημοσιεύματα δε, που στόχο έχουν αποκλειστικά την κίβδηλη ανάταση της ψυχολογίας –το γράφω από την αρχή της κρίσης– μοναδικό αποτέλεσμα που φέρουν είναι να εμπεδώνουν το κλίμα της αναξιοπιστίας απέναντι σε πολιτικούς και ΜΜΕ.
Μοναδική προοπτική φαίνεται να είναι η διαφαινόμενη αλλαγή εξουσίας τον Φεβρουάριο. Αυτή θα έρθει. Το ζητούμενο πλέον είναι το τι θα γίνει το 2013. Την πρώτη «μνημονιακή» μας χρονιά. Το έτος δηλαδή που θα καθορίσει το πόσο βαθιά θα είναι η ύφεση και το πότε θα μπορέσουμε να την ξεπεράσουμε.
|
Ελπίζω σε δέκα χρόνια να θυμόμαστε το 2013 σαν τη χειρότερη οικονομικά χρονιά που περάσαμε ποτέ |
Αναμφίβολα, το καλύτερο σενάριο θα είναι το 2013 να αποτελέσει τη χειρότερη χρονιά της κρίσης, προκειμένου να μπορεί να καταστεί και η απαρχή της ανόδου. Και είναι δεδομένο ότι θα έχουμε ένα εξαιρετικά δύσκολο έτος, όπου θα αποκαλυφθούν και θα καταρρεύσουν πολλές «φούσκες» του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Αρχής γενομένης από όσους είχαν ήδη πρόβλημα ακόμη και πριν από την κρίση, όπως είναι οι περιπτώσεις των Υπεραγορών «Ορφανίδη» ή των Κυπριακών Αερογραμμών.
Είναι τεράστιο στοίχημα το πού θα καταλήξουν οι πληγωμένες από τον χρηματοπιστωτικό τζόγο τράπεζές μας, αλλά και το εάν τα κεφάλαια που θα αντλήσουν από τον μηχανισμό, θα προωθηθούν στην ανάπτυξη της οικονομίας και όχι σε σίγουρες –αυτή τη φορά– επενδύσεις μηδενικού ρίσκου. Αν συμβεί το δεύτερο, η ανάπτυξη θα καθυστερήσει πολύ καιρό ακόμη. Χρειαζόμαστε όσο ποτέ να διοχετευθούν κεφάλαια στην επιχειρηματικότητα, ιδιαίτερα τη νεανική, αλλά και στο να θεσπίσουμε ευνοϊκό κλίμα για ξένες επενδύσεις. Επενδύσεις που πλέον θα πρέπει να παλέψουμε σκληρά από κοινού, κυβέρνηση και ιδιωτικός τομέας για να προσελκύσουμε.
Κορυφαίο ζήτημα που θα ανοίξει το 2013, θα είναι η βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και το τι θα γίνει με τις συντάξεις. Το πώς θα προχωρήσει το Γενικό Σχέδιο Υγείας, που είναι καταδικασμένο σε αποτυχία όπως είναι σήμερα. Και σαφώς, το πώς θα προχωρήσουμε μια συγκεκριμένη στρατηγική για τους υδρογονάνθρακες, που θα είναι αξιόπιστη, μακροπρόθεσμη και ικανή να φέρει σύντομα στον τόπο πραγματικά έσοδα. Πουλώντας το δικό μας αέριο και όχι αέρα βέβαια.
Όλα τα πιο πάνω και χιλιάδες άλλα που θα έχουν να κάνουν με τη σωστή κατανομή των περικοπών και στόχευση των νέων φόρων, είναι θέματα που η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειριστεί σύντομα. Μια νέα διακυβέρνηση που θα αναλάβει τις τύχες του τόπου σε συνθήκες απόγνωσης και με ελάχιστο τον ενθουσιασμό, δεν θα έχει μεγάλη περίοδο χάριτος ούτε θα μπορεί να τα ρίχνει στους προηγούμενους για διάστημα πέραν του ενός χρόνου. Γι’ αυτό και ό,τι πρέπει να κάνει, θα πρέπει να το κάνει νωρίς. Αλλιώς θα χαθεί η ευκαιρία ανεπιστρεπτί.
Είμαι σίγουρος ότι σε δέκα χρόνια από σήμερα θα θυμόμαστε το 2013 για δύο λόγους. Πρώτο διότι θα είναι η χρονιά αποχώρησης της πιο καταστροφικής κυβέρνησης που γνώρισε ο τόπος. Δεύτερο και κυριότερο, ότι θα είναι –ελπίζω– η πιο δύσκολη οικονομικά χρονιά που περάσαμε ποτέ. Στο χέρι της νέας κυβέρνησης θα είναι αν το 2013 θα κτυπήσουμε τον πάτο, να επανεκκινήσουμε και να σηκωνόμαστε σιγά-σιγά.
Καλή Χρονιά και Καλή υπομονή σε όλους!