Ευρώπη και Ελλάδα

Ε, λοιπόν, όχι. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη που θέλουμε. Δεν είναι αυτή την Ευρώπη που οραματίστηκε ο Μονέ, η Ευρώπη που χάραξαν ο στρατηγός Ντε Γκωλ, ο Αντενάουερ, ο Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, ο Φρανσουά Μιτεράν, ο Χέλμουτ Κολ και τόσοι άλλοι. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη στην οποία πιστέψαμε, αναζητώντας ταχύτερα την πολιτική ολοκλήρωσή της. Και συνεχίζουμε να πιστεύουμε πολλοί, παρά το νέο γερμανικό πείσμα, που έρχεται να συνταράξει τις έννοιες της ευθύνης και της αλληλεγγύης. Τους ακρογωνιαίους λίθους του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Είναι σαφές ότι η δική μου τοποθέτηση δεν είναι ούτε αριστερή, ούτε ακροδεξιά. Είναι κιόλας τοποθέτηση ενός ανθρώπου που υπογράμμισε τις ασυγχώρητες ευθύνες των Ελλήνων πολιτικών για να φτάσει η χώρα στην επαιτεία. Που στηλίτευσε επανειλημμένα την ενσυνείδητη συμμετοχή της πλειοψηφίας των Ελλήνων, στον κατήφορο της κάλπικης ευδαιμονίας. Που δικαιολόγησε την αγωνία πολλών Ευρωπαίων, να έχουν έλεγχο στο πού πάνε τα χρήματά τους. Απ’ αυτή τη στήλη μάλιστα, επιχειρήθηκε να εξηγηθεί ότι το νέο μνημόνιο είναι μεν απευκταίο, αλλά ο μόνος δρόμος που έμεινε, από την ώρα που οι Έλληνες δεν κατάφεραν και πάλι να σχεδιάσουν μόνοι τους τη στρατηγική εξυγίανσής τους.

Αυτό που επακολούθησε όμως την ψήφιση του μνημονίου παραπάει. Δεν υποφέρεται. Ούτε από τους Έλληνες, ούτε και από τον οποιονδήποτε πιστεύει στην Ευρωπαϊκή ιδέα.

Δεν είναι η Ευρώπη που θέλουμε, αυτή που συμπεριφέρεται αδίστακτα, έτοιμη να πιέσει λαούς πέραν των ανθρωπίνων ορίων. Αυτή που δικαίως μεν επισημαίνει την αδυναμία του Ελληνικού κράτους να εφαρμόσει πραγματικές διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά την ίδια ώρα δεν εκτιμά και δεν αναγνωρίζει τη δραματική μείωση του εισοδήματος των Ελλήνων, την κατακόρυφη πτώση του βοιωτικού τους επιπέδου. Που δεν υπογραμμίζει τις θυσίες των ανθρώπων και δεν επικροτεί την επιτυχία των Ελλήνων, να σμικρύνουν θεαματικά το δημόσιο χρέος τους.

Δεν είναι η Ευρώπη που θέλουμε, αυτή που σπρώχνει ολόκληρους λαούς και αξιοπρέπειες στα άκρα και την εξαθλίωση. Και ουσιαστικά και ηθικά και πολιτικά. Αυτή που θέλει να στείλει την κοιτίδα του πολιτισμού της στη φτώχεια και το περιθώριο. Που δείχνει να σφυρίζει αδιάφορα στην προοπτική οι Έλληνες να λιμοκτονήσουν. Που σπρώχνει τους πολίτες να αντιδράσουν επιλέγοντας ακραίες πολιτικές προτάσεις, είτε της αριστεράς, είτε της δεξιάς. Που δεν αναγνώρισε καν την τεράστια υπέρβαση των δύο κομμάτων εξουσίας, τα οποία –έστω και καθυστερημένα– όχι μόνο συνεργάστηκαν, αλλά αποδεκατίστηκαν στην προσπάθεια να σωθεί η χώρα.

Πού πήγε η Ευρώπη της αειφόρου ανάπτυξης; Η Ευρώπη που ήθελε να σταθεί απέναντι στην Αμερική; Είναι άραγε ο οργανισμός που την ώρα που οι ΗΠΑ δημιουργούσαν τον Ιανουάριο 430.000 νέες θέσεις εργασίας, αυτός χρεοκοπούσε και καταδίκαζε μια χώρα; Που λοιδορούσε τους πολιτικούς ηγέτες της; Που παρουσιάστηκε να ζητάει μόνο θυσίες, χωρίς να πολυνοιάζεται αν δημιουργούνται ευκαιρίες; Αυτό είναι που έγινε την τελευταία βδομάδα. Καταδείχθηκε σαφέστατα στην Ελλάδα, ο δρόμος της εξόδου.

Δεν γίνομαι ποτέ συναισθηματικός και δεν έχουν τέτοια υφή τα γραφόμενά μου. Είναι απόλυτα πραγματιστική η ανάγκη να δοθεί στην Ελλάδα που σήμερα προσπαθεί, μια επιβράβευση. Για να μπορέσει να συνεχίσει την εξυγίανση και να μην εκτραπεί στις ατραπούς του λαϊκισμού, του φασισμού, του κομμουνισμού. Είναι ίσης αξίας αυτή η επιβράβευση, όσο η αναγκαία καταδίκη της διασπάθισης, της διαφθοράς και της επιπόλαιης διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών κάθε χώρας. Την επομένη όμως της ψήφισης του μνημονίου, ήρθε η Γερμανία να επιχειρήσει την απόλυτη απαξίωση των δυνάμεων που με αβάστακτο κόστος σήκωσαν στους ώμους τους την προσπάθεια. Και έχει ιστορική σημασία να παρουσιάζεται αδίστακτος, αυτός που δύο φορές κατέστρεψε την Ευρώπη με πόλεμο.

Η Ελλάδα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα επιβιώσει. Αυτό που σήμερα διακυβεύεται είναι ο χρόνος που θα απαιτηθεί για να ανακάμψει και το μέγεθος της φτώχειας και της δυσπραγίας που θα πρέπει να περάσει ο λαός της. Μικρότερος με τα μνημόνια, μεγαλύτερος και βαθύτερος με τη χρεοκοπία. Η Ευρώπη όμως δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα μπορέσει να συνεχίσει, αν καταρρεύσουν όλες οι αξίες της και τα θεμέλιά της. Αυτό, είναι πολύ μεγαλύτερο διακύβευμα.