Εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ”
Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ
Στην πρώτη συνέντευξή του ως διευθυντή του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας ο Μιχάλης Σοφοκλέους βάζει τον Νίκο Αναστασιάδη στο κάδρο των υποψηφίων υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να είναι υποψήφιος, άποψη που όπως αποκαλύπτει έχει μεταφέρει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Απορρίπτει ότι η τοποθέτησή του δίπλα στον Πρόεδρο έχει προεκλογική χροιά. Θεωρεί «ιεροσυλία» να αμφισβητείται η βούληση του Νίκου Αναστασιάδη για λύση του Κυπριακού.
Η μετακίνησή σας από τον Δημοκρατικό Συναγερμό στο Προεδρικό Μέγαρο έχει εκληφθεί από πολλούς ως σηματοδότη της έναρξης της προεκλογικής εκστρατείας του Νίκου Αναστασιάδη. Ισχύει;
Με τιμά η εμπιστοσύνη του Προέδρου Αναστασιάδη. Με τιμά το ότι έρχομαι να υπηρετήσω μια κυβέρνηση που μας έσωσε από τη χρεωκοπία και θέτει υπεύθυνα τις βάσεις για την νέα Κύπρο της ευημερίας. Προσδοκώ να προσθέσω σε μια ομάδα που στην πλειοψηφία της αποτελείται από νέους, συνομήλικους μου πολιτικούς, με τους οποίους συνδεόμαστε και έχουμε αγαστή συνεργασία. Υπηρετούμε μαζί ένα πρόεδρο και μια κυβέρνηση που δημιουργούν μια Κύπρο αξιόπιστη, κοσμοπολίτικη, περήφανη και ευρωπαϊκή.
Την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας του Προέδρου ο μόνος που μπορεί να την κηρύξει είναι ο ίδιος. Αν με ρωτάτε την προσωπική μου γνώμη την οποία και του έχω μεταφέρει, ο Νίκος Αναστασιάδης πρέπει να είναι υποψήφιος Πρόεδρος, ακριβώς για να προχωρήσει την Κύπρο που δημιουργούμε. Την αξιόπιστη Κύπρο που δίνει προοπτική και σίγουρο μέλλον στους πολίτες της. Διότι μια Κύπρος λαβωμένη και στο περιθώριο – το ζήσαμε μόλις πρόσφατα – είναι μια Κύπρος που φέρνει τη δυστυχία στο λαό. Όμως, επαναλαμβάνω, η υποψηφιότητα είναι θέμα που αφορά αποκλειστικά τον ίδιο τον Πρόεδρο. Εμείς είμαστε όλοι εδώ στην διάθεσή του, να υπηρετήσουμε την όποια επιλογή του.
Ωστόσο το ερώτημα είναι εύλογο αν κάποιος δει την κομματική σας διαδρομή και ότι υπήρξατε επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του Ιωάννη Κασουλίδη.
Θεωρώ τον εαυτό μου, και αντιλαμβάνομαι ότι αυτή την άποψη τη συμμερίζονται και άλλοι, ένα πολιτικό όν. Αν υπάρχει μια τέτοια προεκλογική εκστρατεία θα είναι συλλογική προσπάθεια και εγώ ασφαλώς θα διαδραματίσω όποιο ρόλο μου ανατεθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το κυρίαρχο όμως που με ενδιαφέρει είναι να μην ξεστρατίσει πάλι η χώρα μου. Με ενδιαφέρει να πηγαίνει ένας νέος να σπουδάσει και να σκέφτεται τι θα κάνει όταν θα επιστρέψει στην πατρίδα του, αντί πως θα μείνει στο εξωτερικό. Με ενδιαφέρει το οριστικό τέλος στη δυστυχία και ανασφάλεια που ένιωσαν οι Κύπριοι τα τελευταία χρόνια. Με ενδιαφέρει αυτή η κυβέρνηση να ολοκληρώσει το τεράστιο έργο που ανέλαβε, το οποίο για τρία χρόνια έμεινε πίσω, λόγω του μνημονίου και της έκτακτης ανάγκης. Με ενδιαφέρει η εξωστρέφεια της Κύπρου, η δυνατότητα της να συνεργάζεται με τον έξω κόσμο και τις γείτονες χώρες, αλλά και η προοπτική που μπορεί να έχει εάν επανενωθεί. Και σίγουρα με ενδιαφέρει να εργαστώ σκληρά για το τι μπορούμε να πετύχουμε απελευθερωμένοι από τα δεσμά του παρελθόντος κατά την επόμενη πενταετία.
Προσδοκώ να προσθέσω σε μια ομάδα νέων, συνομήλικων μου πολιτικών. Δημιουργούμε μαζί με τον Πρόεδρο μια Κύπρο αξιόπιστη, κοσμοπολίτικη, περήφανη και ευρωπαϊκή.
Η καρέκλα στην οποία κάθεστε κάποτε στην αντίληψη του κόσμου ισοδυναμούσε με τον αξιωματούχο που διεύθυνε το ρουσφέτι. Μιλάτε για μια Κύπρο του μέλλοντος
Εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήθελε να τοποθετήσει κάποιον σε αυτή τη θέση που να ικανοποιεί αιτήματα, θα είχε αποτύχει παταγωδώς επιλέγοντας εμένα. Είναι γνωστή και η απροθυμία μου και η ηθική μου στάση απέναντι σε τέτοιου είδους πελατειακούς τρόπους άσκησης πολιτικής. Ούτε μου περνά, ούτε και θέλω να ασχοληθώ με το ρουσφέτι και – κυρίως – ούτε ο Πρόεδρος με επέλεξε για αυτό.
Με βάση τις δυο γνωστές υποψηφιότητες την εκκρεμότητα στο ΑΚΕΛ η προεκλογική εκστρατεία θα εστιαστεί περισσότερο στο εθνικό πρόβλημα;
Το εθνικό πρόβλημα και η διαπραγμάτευση είναι μεν μια διαδικασία που κρατάει βαθιά στο χρόνο αλλά σαφώς δεν είναι μια στατική κατάσταση. Με προβληματίζει έντονα το εκκρεμές των συναισθημάτων γύρω από το εθνικό ζήτημα. Δεν μπορεί τον ένα μήνα να θεωρούμε ότι είμαστε ένα βήμα πριν την λύση του Κυπριακού και τον άλλο μήνα να του κάνουμε μνημόσυνα και κηδείες.
Συνέβηκε όμως και στο παρελθόν το κυπριακό να τοποθετείται κατά το δοκούν
Η επίλυση και οι προοπτικές του Κυπριακού, δεν εξαρτάται από εμάς κατ’ αρχή. Πολλοί προτρέχουν να θάψουν την πιθανότητα λύσης κάτι που ενοχλεί και υπονομεύει τις πιθανότητες επανένωσης του τόπου μας. Πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι. Το κυπριακό δεν έχει πεθάνει. Η προεκλογική εκστρατεία, θα έχει να κάνει με το μέλλον αυτού του τόπου. Εμάς, στόχος μας δεν θα είναι να μας χειροκροτήσει κάποιος για αυτά που πετύχαμε, αλλά να μας επιλέξει για την προοπτική που προσφέρουμε. Τόσο στο εθνικό θέμα, όσο και στην καθημερινή ζωή των Κυπρίων. Χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε ότι αυτός ο τόπος πέρασε δύσκολα, πέρασε μια τραγωδία που σε οικονομικό επίπεδο μπορεί να ήταν χειρότερη και από την εισβολή.
Ένας πολιτικός αντίπαλος θα έλεγε ότι δράστης με το κούρεμα ήταν και ο σημερινός Πρόεδρος
Ναι, θα μπορούσε να το πει εάν ήταν κακοπροαίρετος. Όμως κάθε κυβέρνηση κρίνεται από το αποτέλεσμα που φέρνει. Και υπάρχει βαθμολογικός πίνακας μίας διακυβέρνησης που καθορίζεται από το που ήταν η χώρα σου όταν την παρέλαβες και που είναι τη στιγμή που παραδίδεις. Η Κύπρος του 2017 είναι μια πολύ καλύτερη χώρα από την Κύπρο του 2013. Χωρίς να παραβλέπουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που αδικήθηκαν μέσα σε εκείνη την θυελλώδη κατάσταση που είχαμε κληθεί να αντιμετωπίσουμε.
Η πλειοψηφία του Κυπριακού λαού
Υπάρχουν άτομα και κοινωνικές ομάδες που θα έπρεπε να ήταν καλύτερα; Ασφαλώς. Από το παρά ένα της χρεοκοπίας μέχρι σήμερα όμως, ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί πόσο καλύτερα στεκόμαστε. Ο λαός το αντιλαμβάνεται και δεν επιθυμεί να επιστρέψει στον λαϊκισμό που μας χρεοκόπησε. Υπάρχει ένα δεδομένο: Ο Μάρτιος του 2013 δεν ήταν επιλογή του Προέδρου Αναστασιάδη. Ήταν το αποτέλεσμα προηγούμενων πολιτικών επιλογών και αντιλήψεων. Και θέλω να πω και κάτι για τις υποψηφιότητες που υπάρχουν ή ακούγονται. Γίνεται ένας αγώνας χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, με μόνο στόχο την ανάληψη της εξουσίας. Βλέπουμε υποψηφίους για την προεδρία χωρίς καν ένδειξη της φιλοσοφίας του οράματος τους για την Κύπρο. Βλέπουμε υποψηφίους ή υποψηφίους για υποψηφίους που δεν έχουν καμία σχέση με το σύνολο που συζητείται να εκπροσωπήσουν. Παρακολουθούμε μέχρι τώρα την συζήτηση για την καρέκλα, αντί της συζήτησης για το αύριο της χώρας. Αυτή είναι η διαφορά με την κυβέρνηση.
Έχει επικριθεί ο Πρόεδρος να το πούμε λαϊκά ότι έχει φορέσει φουστανέλα διαφοροποιώντας την γραμμή του στο Κυπριακό για να προσελκύσει και κάποιους που διαφωνούν με τον τρόπο διαχείρισης του Κυπριακού
Θέλω να πω δυο πράγματα. Το πρώτο, και δεν θα διστάσω να το εξομολογηθώ, έχω πολύ αρνητικά εντυπωσιαστεί από θέσεις που πρόσφατα κατατέθηκαν από την άλλη πλευρά. Ο Πρόεδρος αδικείται κατάφορα στον τρόπο που κρίνεται για την διαχείριση του Κυπριακού. Διότι ο Πρόεδρος δεν έχει υποχωρήσει ούτε ένα γιώτα από τις θέσεις οι οποίες δημιούργησαν την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού. Το δεύτερο, είναι ότι θεωρώ – και επιτρέψτε μου την υπερβολή – «ιεροσυλία» να αμφισβητείται η βούληση του Νίκου Αναστασιάδη για λύση του Κυπριακού.
Να αντιληφθώ ότι στην προκειμένη συγκυρία βρισκόμαστε πιο πίσω και από την Γενεύη;
Είναι αλήθεια ότι στη Γενεύη δεν είχαμε την αλλαγή της στάσης της Τουρκίας που θα θέλαμε. Την αλλαγή που όλο ακούμε αλλά δεν βλέπουμε. Είναι όμως και χρήσιμο σε αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις, να κάνουμε ένα βήμα πίσω. Από το Φεβρουάριο του 2014 και το κοινό ανακοινωθέν και ιδιαίτερα μετά και την ανάδειξη Ακιντζί στην ηγεσία της τ/κ κοινότητας δημιουργήθηκε μεγάλη δυναμική και αισιοδοξία, διόλου αδικαιολόγητη. Αυτή η δυναμική και προοπτική τροφοδοτήθηκαν μέσα από διαπραγματεύσεις που στόχευαν στην δημιουργία ενός σύγχρονου – κατά το δυνατόν – και κυρίως ευρωπαϊκού κράτους. Ενός κράτους που θα σέβεται τις δυο κοινότητες και θα αναδεικνύει τις προοπτικές της ευημερίας, της ευτυχίας και της ανάπτυξης που μπορεί να φέρει η λύση. Έχω δει τον τελευταίο καιρό υπαναχωρήσεις της άλλης πλευράς, που μας απομακρύνουν από την λειτουργικότητα και την Ευρώπη. Θέλω με αυτή την ευκαιρία να στείλω ένα μήνυμα στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας: Μια λύση με αγκυλώσεις μη ευρωπαϊκές, το πρώτο που θα πλήξει είναι την δική τους προοπτική να ευημερήσουν.
Μετά από αυτά που μας είπατε θα ήταν παράλειψη να μη ρωτήσω για την πρόταση του ΑΚΕΛ για πακετοποίηση κάποιων θεμάτων που θα έβγαζαν από το τέλμα την διαδικασία.
Αναγνωρίζουμε όλοι την θετική στάση του ΑΚΕΛ στο Κυπριακό κατά το προηγούμενο διάστημα. Δεν συμφωνώ όμως ότι μια πακετοποίηση που θα αφήνει έξω την ασφάλεια και τις εγγυήσεις ή ακόμη και το εδαφικό, θα φέρει την Τουρκία στο φιλότιμο για να πάρει τις θέσεις που χρειάζεται για να λύσουμε το θέμα της ασφάλειας. Το ότι οι θέσεις που προνοούν τις εγγυήσεις του ’60 και την παραμονή στρατευμάτων δεν μπορούν να ισχύουν το 2020, είναι κάτι για το οποίο αυτή η κυβέρνηση έχει πείσει τη διεθνή κοινότητα. Οφείλω δυστυχώς να σημειώσω την αίσθηση που έχω τον τελευταίο καιρό, ότι θέσεις που εκφράζονται από το ΑΚΕΛ στο Κυπριακό, στοχεύουν στη δημιουργία «κάβας» για την προεκλογική εκστρατεία του προσεχούς μέλλοντος.
Πως κρίνετε την κατάσταση μετά από την συνάντηση της περασμένης Τετάρτης και την κατάθεση νέας πρότασης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας;
Ο Πρόεδρος κατέθεσε την περασμένη Τετάρτη μια ρηξικέλευθη πρόταση που μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο στην αναζωογόνηση της διαδικασίας αλλά – υπό προϋποθέσεις – και στην ίδια τη λύση του Κυπριακού. Και την κατέθεσε λαμβάνοντας υπόψη την ανεπαρκή κατάληξη των δύο Μοντ Πελεράν και της Γενεύης. Γίνεται αυτές τις τελευταίες μέρες μια μεγάλη προσπάθεια να βρεθεί ο τρόπος επαναφοράς σε τροχιά μιας γόνιμης διαδικασίας. Είναι η έκκληση μου προς όλους να μην υπονομευθεί αυτή η προσπάθεια για τις μικροπολιτικές μας σκοπιμότητες ή την αυτοδικαίωση. Ας μείνουμε ψύχραιμοι για λίγες μέρες. Επαναλαμβάνω, ένα είναι το βέβαιο: Το Κυπριακό είναι ζωντανό.