Ο υπό αποχώρηση υπουργός των οικονομικών κ. Καζαμίας, σε μία πανηγυρική δήλωση μετά τη συνάντηση στο Προεδρικό με την αντιπροσωπεία της Triple Five, υπέδειξε σε όλους στην Κύπρο και στο εξωτερικό να βλέπουμε πέρα από τη μύτη μας, όταν σχολιάζουμε τις προοπτικές της οικονομίας. Να μην πυροβολούμε μόνοι μας το πόδι μας.
Τηρουμένων των ιδεολογικών διαφορών μου με τον κ. Καζαμία, εκτιμώ το έργο του. Είναι ο μόνος υπουργός που κατάφερε να κάνει κάτι, να κινηθεί και είναι δίκαιο να του αποδοθούν τα εύσημα. Άσχετα αν ήταν εύκολο να διακριθεί κάποιος, όντας μέλος μιας κυβέρνησης χαμηλών προσδοκιών.
Υποστήριζα πάντα την ανάγκη ξένων επενδύσεων με φυσική παρουσία και όχι μόνο νομοτεχνική, όπως είχαμε μέχρι σήμερα με τις υπεράκτιες. Γι’ αυτό και θεωρώ σημαντικό το σοβαρό ενδιαφέρον οποιουδήποτε διεθνούς υγιούς οργανισμού. Μόνο και μόνο η συζήτηση, βελτιώνει στον τρόπο που αντιμετωπίζεται διεθνώς η Κύπρος και οι προοπτικές της.
Εκεί που διαφωνώ έντονα –κοιτάζοντας πέρα απ’ τη μύτη– είναι σε δύο θεμελιώδη θέματα που έχουν κυριαρχήσει ως κρατική νοοτροπία. Την ψυχολογία του τζογαδόρου και την ανυπαρξία σύγχρονου υπόβαθρου. Δεν κτίζονται υγιείς οικονομίες με τέτοια χαρακτηριστικά.
|
Υγιείς οικονομίες δεν κτίζονται με την ψυχολογία του τζογαδόρου και την ανυπαρξία υπόβαθρου |
Στα τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης Χριστόφια, όλο περιμένουμε από κάποιο «θείο» στην αλλοδαπή να έλθει να επενδύσει με μένος για να γλυτώσουμε τα χάλια της οικονομίας μας. Όπως ακριβώς τον τζογαδόρο που, ενώ χάνει ότι έχει και δεν έχει, ελπίζει ότι κάποια στιγμή θα του «κάτσει» η μεγάλη παρτίδα για να «ρεφάρει». Που αντί να δουλέψει, ολοένα και περισσότερο στηρίζεται στο «χαρτί».
Κάπως έτσι κινήθηκε η κυβέρνηση, είτε με το Κατάρ, είτε με τους Ρώσους, είτε με τους 2-3 κινέζους και την Triple Five. Ακόμη και το φυσικό αέριο αντιμετωπίστηκε ως ευκαιρία διάσωσης αντί ως προοπτική. Σε όλες τις περιπτώσεις δε, οι επενδυτές παρουσιάζονται ως μεσσίες –από μηχανής Θεοί– που άξαφνα εμφανίζονται με ένα μαγικό ραβδί για να σώσουν την παραπαίουσα κατάσταση. Δεν είναι στοιχείο υγιούς οικονομίας όμως το να λαμβάνουν χαρακτήρα λυτρωτή μεγάλοι ξένοι επενδυτές. Διότι με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται σοβαρές εξαρτήσεις και αναδεικνύεται η αδυναμία μας να κάνουμε ξανά την οικονομία να δουλέψει.
Δεν θα αναφερθώ ξανά στην οικτρή αποτυχία της κυβέρνησης να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές, ούτε στη μεγάλη ευκαιρία που χάθηκε από την κρίση. Άλλο τόσο σοβαρό θέμα είναι το απαρχαιωμένο, χρονοβόρο και κοστοβόρο υπόβαθρο που προσφέρει το κράτος μας σήμερα.
Τόσο οι μεγαλεπήβολες προθέσεις επενδύσεων μεγατόνων, όσο και η αναγκαία ανάπτυξη από το εσωτερικό, χρειάζονται πάνω απ’ όλα σύγχρονες και φθηνές υποδομές, απλές και γρήγορες διαδικασίες. Και όμως, στην Κύπρο σήμερα δεν έχουμε μόνο το ελκυστικό φορολογικό καθεστώς, αλλά και την ακριβότερη ενέργεια στην Ευρώπη και τις πιο αργές και ακριβές επικοινωνίες. Χαρακτηριστικά να αναφέρω ότι η μέση ταχύτητα πρόσβασης στο διαδίκτυο στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 87 mbps, την ώρα που εδώ είναι πολύ κάτω από 3-4, τα οποία προσφέρονται σε τιμές υπερδιπλάσιες από τα 1000 σε χώρες όπως η Ρουμανία… Δίκτυο οπτικών ινών δεν υπάρχει, όπως και δεν δημιουργείται δίκτυο παροχής φυσικού αερίου στους καταναλωτές. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιμετωπίζονται ως ο μεγαλύτερος εχθρός.
Το πακέτο μέτρων για την ανάπτυξη, ακόμη και αν το δούμε σύντομα, παρουσιάζει τρία χρόνια καθυστέρηση. Η προώθηση της νεανικής και γυναικείας επιχειρηματικότητας παραμένει στα αζήτητα. Επενδύσεις διεθνούς ενδιαφέροντος στην παιδεία, στην υγεία και στην έρευνα – τεχνολογία, δεν απασχολούν σχεδόν κανένα. Ακόμη και το Ινστιτούτο Γενετικής δέχεται επίθεση από το κράτος. Η γραφειοκρατία οργιάζει, την ώρα που η δημιουργία one stop shop εξυπηρέτησης επιχειρήσεων, έχει αναγγελθεί κοντόφθαλμα, μόνο για ξένες που αφορούν την ενέργεια και τον ιατρικό τουρισμό. Τι είναι οι υπόλοιπες επιχειρήσεις που πρέπει να συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται; Και γιατί αυτή η αδικία σε βάρος κυπριακών προσπαθειών;
Περιμένοντας λοιπόν τον θείο από τα ξένα, ας κοιτάξουμε πέρα από τη μύτη μας, φτιάχνοντας επιτέλους το σπίτι μας. Γιατί αλλιώς θα μας το φτιάξει ο θείος – αν έλθει. Όπως ο ίδιος θέλει και τον βολεύει.