Είναι πολλά τα ζητήματα που ανακύπτουν από την εβδομάδα του Αγίου Βαρθολομαίου που περάσαμε. Γιατί φτάσαμε ώς εδώ, αν μπορούσαν να γίνουν άλλοι χειρισμοί, τι θα γινόταν αν παίρνονταν έγκαιρα αποφάσεις, ποιοι φέρουν τις κακουργηματικές ευθύνες για το Βατερλώ της Κύπρου και της οικονομίας της, πώς πρέπει να χειριστούμε το Κυπριακό και το αέριο με βάση τη νέα πραγματικότητα.
Η κάθαρση, πρώτα απ’ όλα, είναι εκείνη που θα εμπεδώσει στον πολίτη ότι υπάρχει τελικά δομημένο κράτος και όχι ένα διεφθαρμένο μόρφωμα, όπως δικαιολογημένα θεωρεί σήμερα. Η αξιολόγηση των εκλογικών επιλογών που οι ίδιοι οι πολίτες κάνουμε, θα βοηθήσει όλους μας να αποφύγουμε τις λαϊκιστικές και κενές περιεχομένου μπανανόφλουδες που διαρκώς πατάμε στο πλαίσιο της δημοκρατίας. Η σωστή διαχείριση των υδρογονανθράκων και του Κυπριακού, με προοπτική μακροπρόθεσμου και όχι ευκαιριακού οφέλους, αποτελεί σήμερα μονόδρομο.
Πέρα όμως από τους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς που απαιτούνται για στέρεη οικονομία σε ένα αξιόπιστο κράτος, χρειάζονται ριζικές, καινοτόμες και άμεσες πρωτοβουλίες. Ρηξικέλευθες κινήσεις που θα έχουν στόχο σε μικρό χρονικό ορίζοντα να φέρουν επενδύσεις, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να προκαλέσουν ανάπτυξη.
|
Η εικονική πραγματικότητα κατέρρευσε. Επενδύστε σε Παιδεία, Υγεία και Τεχνολογία, τώρα |
Το έχω γράψει πολλές φορές, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ότι η οικονομία της Κύπρου στηριζόταν σε μια μεγάλη εικονική πραγματικότητα, εφόσον η ευημερία του κράτους ήταν σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από εταιρείες «ταμπέλες», που είχαν μόνο ως φορολογική βάση την Κύπρο, και από καταθέσεις ξένων, οι οποίες με κάθε ευκολία θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να μεταφερθούν αλλού. Αυτή η εικονική πραγματικότητα, που κατέρρευσε βίαια από την εξοντωτική, απάνθρωπη και απαράδεκτη παρέμβαση της Τρόικας, ήταν ούτως ή άλλως επισφαλής. Στην Κύπρο, θέλαμε πάντα τα χρήματα των ξένων, αλλά ποτέ δεν επενδύσαμε στη φυσική παρουσία τους. Για πολλούς, αυτή η φυσική παρουσία θα επέφερε και απώλεια της οικονομικής βόλεψης ή εξουσίας τους. Φόβος τον οποίο πληρώνουμε πολύ ακριβά σήμερα.
Προσωπικά πιστεύω ότι οι τρεις πυλώνες στους οποίους στηρίχθηκε η οικονομία δεν είναι ξοφλημένοι, ούτε έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους. Χρειάζονται όμως αναθεώρηση και εμπλουτισμό με νέους. Ο τουρισμός θέλει έργα και σημεία αναφοράς που θα ελκύουν τον ξένο, από την ώρα που ο ήλιος δεν είναι πια αρκετός. Οι υπηρεσίες πρέπει να προχωρήσουν για να γίνουμε ελκυστικοί σε ξένες επενδύσεις με φυσική παρουσία. Να είμαστε πραγματικό επιχειρηματικό κέντρο και όχι απλώς χώρος παροχής υπηρεσιών. Κάτι που έχει να κάνει και με την πλήρη αναθεώρηση της τραπεζικής μας πολιτικής. Τα ακίνητα χρειάζεται να εξορθολογιστούν. Να απευθυνθούμε σε νέες αγορές για να αναθερμανθεί το ενδιαφέρον, αλλά και να απευθύνονται σε ανθρώπους που θα έχουν την Κύπρο κυρίως ως βάση και όχι ως περίσταση.
Πάνω απ’ όλα όμως χρειαζόμαστε νέους τομείς. Και υπάρχουν τρεις πολύ συγκεκριμένοι για να το πετύχουμε αυτό. Ο πρώτος είναι η παιδεία. Να γίνει η Κύπρος περιφερειακό εκπαιδευτικό και ερευνητικό κέντρο. Να αφήσουμε στην άκρη θεωρίες όπως τα μη κερδοσκοπικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και να δώσουμε τις διευκολύνσεις και τα κίνητρα εκείνα που θα προσελκύσουν ξένα ινστιτούτα. Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο και αναγνωρισμένο ξένο πανεπιστήμιο στην Κύπρο τώρα, κατά το παλιό πρότυπο του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Βηρυτού. Μόνο έτσι θα προσελκύσουμε έρευνα και ξένους φοιτητές.
Ο δεύτερος τομέας μπορεί να είναι η υγεία. Για να γίνουμε όμως περιφερειακό κέντρο υγείας χρειαζόμαστε πρώτα απ’ όλα το ΓΕΣΥ, συνεργασία σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, αξιόπιστη ιατρική σχολή στο Πανεπιστήμιο και μεγάλα κίνητρα για την προσέλκυση κορυφαίων γιατρών, ερευνητών και ολόκληρων ιδρυμάτων από το εξωτερικό, για να πλαισιώσουν τα δικά μας.
Τελευταίο, αλλά και πιο σημαντικό, είναι η τεχνολογία. Η γεωπολιτική μας θέση στον σύγχρονο κόσμο έχει γεωγραφικά νόημα στην οικονομία μόνο αν γίνουμε περιφερειακός κόμβος της τεχνολογίας και του διαδικτύου. Αν δηλαδή γίνει πράξη το τεχνολογικό πάρκο, χωρίς τους κυπριακούς νομοθετικούς περιορισμούς, κατά το πρότυπο των ελεύθερων ζωνών εμπορίου. Να αποκτήσουμε αξιόπιστες και πραγματικές συνδέσεις με τις γύρω χώρες, αλλά και να φιλοξενούμε στην Κύπρο διακομιστές χωρίς τις αυστηρές απαγορεύσεις τόσο στο περιεχόμενο, όσο και στο προσωπικό.
Η ζημιά στην Κύπρο έγινε. Το θέμα σήμερα είναι να μη μείνουμε να διαχειριζόμαστε τη φ τώχεια, αλλά να επενδύσουμε άμεσα στη νέα προοπτική. Μόνο έτσι θα τα καταφέρουμε.
Υ.Γ. Το άρθρο αυτό αποτελεί αναπροσαρμογή ομότιτλου άρθρου που γράφτηκε στις 2/5/2011