Με κάποια χρονική καθυστέρηση ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ αναλαμβάνει αιρετό πολιτειακό αξίωμα. Για όσους τον γνωρίζουν, εκτιμούν ότι οι ικανότητές του επέβαλλαν αξιοποίησή του πολύ νωρίτερα. Μπορεί να είχε μεσολαβήσει η ολιγόμηνη παρουσία του δίπλα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά αυτό δεν ήταν ανάλογο των δυνατοτήτων του και της προθυμίας του να προσφέρει στον τόπο. Σοβαρός και μετριοπαθής, αλλά με στιβαρό πολιτικό λόγο, ο βουλευτής πια του ΔΗΣΥ, αναγνωρίζεται απ’ όλες τις πολιτικές παρατάξεις σαν αξιόπιστη παρουσία στο πολιτικό στερέωμα του τόπου. Γαλουχημένος με τα νάματα της κληριδικής πολιτικής φιλοσοφίας, ο κ. Σοφοκλέους δηλώνει έτοιμος για αγώνες για λύση των προβλημάτων του τόπου, με πρώτη προτεραιότητα το Κυπριακό. Στην ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στις «24» προτάσσει τις θέσεις του και τεκμηριώνει τις απόψεις του.
Αναλαμβάνετε στο μέσο της κοινοβουλευτικής θητείας. Μπορείτε να προχωρήσετε σε αλλαγές που θα κάνουν αίσθηση ή είναι δύσκολο λόγω του περιορισμένου χρόνου;
Ο χρόνος ουδέποτε στάθηκε εμπόδιο για μένα. Έχω, θεωρώ, την ευκαιρία να εργαστώ σκληρά στους τρεις άξονες που είχα θέσει ως προτεραιότητα όταν ζητούσα την ψήφο των συμπολιτών μου: Να διατηρήσουμε την ελπίδα της λύσης του κυπριακού ζωντανή, να σπάσουμε το διαζύγιο που έχει διαμορφωθεί μεταξύ πολιτικής και κοινωνίας και – το πιο σημαντικό – να εκφραστεί η σιωπηλή πλειοψηφία που νιώθει ότι δεν εκφράζεται από το σημερινό πολιτικό σύστημα.
Προτεραιότητες μου ο εκσυγχρονισμός της Χώρας, η Μεσαία Τάξη και οι Νέοι μας
Άρα, για να γινόμαστε πιο συγκεκριμένοι, ποιες θα είναι η προτεραιότητές σας ως νέος βουλευτής;
Αναμφίβολα, πρώτη προτεραιότητά μου είναι ο ολικός εκσυγχρονισμός της χώρας. Έχουμε υποσχεθεί στους πολίτες την Κύπρο της νέας εποχής και οφείλουμε να την προχωρήσουμε σε αυτή την κατεύθυνση πιο τολμηρά και σε όλα τα επίπεδα, με τρόπο μάλιστα που θα είναι χειροπιαστή σε όλους ανεξαίρετα τους πολίτες. Έχουμε κορυφαίες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες μπροστά μας και η μάχη της μεταρρύθμισης θα πρέπει να δοθεί μέσα στο 2020, πριν από τον μεγάλο εκλογικό κύκλο που ακολουθεί. Είναι πρώτα απ’ όλα η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και η δημιουργία του αντίστοιχου υφυπουργείου. Είναι η κορυφαία μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης που – μεταξύ πολλών άλλων θα μειώσει τους χρόνους. Είναι η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας και αυτή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι πολλά που πρέπει να γίνουν σε ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας. Είναι η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην υγεία. Και τέλος είναι, αυτό που εγώ θεωρώ το δεύτερο εθνικό μας θέμα, η ανάγκη για μια ολική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Όλες αυτές οι μάχες λοιπόν θα πρέπει να δοθούν φέτος. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος και έχουμε ήδη καθυστερήσει. Και, απ’ εκεί και πέρα, είναι πάρα πολλά που πρέπει να κάνουμε για να δώσουμε τα εχέγγυα που θα βοηθούν τη μεσαία τάξη να ανασυγκροτηθεί, τους νέους μας να μπορούν να δημιουργήσουν και να ακμάσουν στην πατρίδα τους, αλλά και τους πολίτες συνολικά να εμπιστευθούν και να συμμετάσχουν στους πολιτειακούς θεσμούς.
Μιλάτε συχνά για τη μεσαία τάξη και τους νέους.
Μεσαία τάξη είναι η συντριπτική πλειοψηφία και η ραχοκοκαλιά της Κυπριακής κοινωνίας. Οι δημόσιοι και τραπεζικοί υπάλληλοι, οι εκπαιδευτικοί, οι ακαδημαϊκοί και οι ερευνητές μας, οι μηχανικοί, οι λογιστές και οι δικηγόροι μας, αλλά και η νέα ομάδα των ανθρώπων μας που ασχολούνται με την καινοτομία και την τεχνολογία. Είναι ακόμη οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες μας, όποιο τομέα και αν υπηρετούν, οι μαγαζάτορες, οι εργολήπτες μας. Είναι η σιωπηλή πλειοψηφία των συμπολιτών μας και οι νέοι μας, που υπέστησαν καρτερικά τις συνέπειες τις κρίσης και σήμερα δικαιούνται την προοπτική μιας καλύτερης ζωής. Δεν είναι αρκετό σήμερα το ότι λαμβάνουμε μέτρα που απομακρύνουν τον κίνδυνο της οικονομικής επιβίωσης, ούτε και είναι αρκετή η μείωση της ανεργίας. Πλέον πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στον μέσο Κύπριο να κάνει σχέδια και να δώσουμε εχέγγυα για να πάρει πρωτοβουλίες για ένα καλύτερο μέλλον σε μια καλύτερη πολιτεία.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να ανασυγκροτηθεί αυτή η μεσαία τάξη των Κυπρίων;
Θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι πρώτα: όντως, στα χρόνια της κρίσης επιβαλλόταν πρώτα η προσέλκυση επενδύσεων και η στήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Αυτά ήταν απαραίτητα για να σωθεί η οικονομία και το τραπεζικό μας σύστημα. Πλέον, όμως, πρέπει να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο. Στο νέο οικονομικό μοντέλο της χώρας, που δεν θα στηρίζεται μόνο σε ένα πυλώνα αλλά θα αναπτύσσει νέους τομείς και βιομηχανίες που ήδη έχουν δείξει πολύ σοβαρές προοπτικές, όπως για παράδειγμα η τριτοβάθμια εκπαίδευση και η έρευνα. Αλλά και στο πως πιο εύκολα θα μπορεί να δημιουργηθεί , αλλά και να χρηματοδοτηθεί, μια νέα επιχείρηση. Στο πως μία νέα οικογένεια θα μπορεί να αποκτήσει κατοικία. Στο πως θα ανεβούν οι μισθοί με ποιοτικές θέσεις εργασίας τώρα που εξαφανίζεται η ανεργία. Στο δημογραφικό πρόβλημα, που δεν είναι μόνο πρόβλημα εθνικής επιβίωσης αλλά και οικονομικού μέλλοντος. Η στήριξη του θεσμού της οικογένειας, αλλά και η ενθάρρυνση των γεννήσεων με στοχευμένα μέτρα θα πρέπει να είναι ακρογωνιαίος λίθος των πολιτικών μας. Για όλα αυτά τα θέματα υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές και εισηγήσεις που άμεσα θα πρέπει να εφαρμοστούν. Και δουλειά μας είναι επιτέλους να θέσουμε τη μεσαία τάξη και τους νέους στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων μας.
Σας έχω ακούσει πολλές φορές να σχολιάζετε έντονα την κατάσταση που σήμερα επικρατεί στη Λευκωσία. Αλήθεια, τι θα μπορούσατε να κάνετε γι’ αυτό ως βουλευτής;
Κοιτάξτε κα Καφέτζιη. Η κατάσταση στη Λευκωσία – και ειδικά στην πόλη – δεν πάει άλλο. Διότι, είναι αλήθεια, ότι η Λευκωσία, με την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων, θα είναι μια πολύ καλύτερη και αναβαθμισμένη πόλη. Είναι όμως εξίσου πραγματικότητα ότι οι αδιανόητες καθυστερήσεις και ο κακός προγραμματισμός δημιουργούν τόσο μεγάλες πληγές στις επιχειρήσεις και τους κατοίκους που θα χρειαστούν άλλα τόσα χρόνια να επουλωθούν. Ο κάτοικος της Λευκωσίας ήδη αισθάνεται την πολιτεία να μην επιδεικνύει τον προσήκοντα σεβασμό στην καθημερινότητά και τη δραστηριότητά του. Άσχετα εάν τα πλείστα έργα είναι στην αρμοδιότητα του δήμου, έχω την αίσθηση ότι πλέον κράτος και βουλή θα πρέπει να παρέμβουν, σε δύο μάλιστα επίπεδα. Το πρώτο είναι να δούμε πως επειγόντως αντιμετωπίζονται η ανοργανωσιά και οι καθυστερήσεις των έργων και πως έργα προγραμματισμένα – όπως το αρχαιολογικό μουσείο – προχωρούν άμεσα. Το δεύτερο και εξίσου σημαντικό είναι να εκπονηθεί επιτέλους ένας πιο μακρόπνοος και ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την πρωτεύουσα. Σε πιο ευρύ φάσμα τώρα που αφορά την επαρχία, έργα όπως ο αυτοκινητόδρομος προς το Τρόοδος, ο περιφερειακός Λευκωσίας και τα απαραίτητα έργα για την αποφόρτιση της εισόδου της πόλης θα πρέπει να προχωρήσουν πιο γοργά και πιο αποφασιστικά.
Το Κυπριακό θα χαθεί μόνο όταν εμείς οι ίδιοι εγκαταλείψουμε την προσπάθεια
Κύριε Σοφοκλέους, κυριαρχεί η αντίληψη ότι μετά το Κρανς Μοντανά η λύση του Κυπριακού έχει απομακρυνθεί. Ποια είναι η δική σας θέση;
Κοιτάξτε, είναι γεγονός ότι μετά το Κρανς Μοντανά επικράτησε μια μεγάλη απογοήτευση σε σχέση με την προοπτική επίλυσης του εθνικού μας προβλήματος. Σήμερα μάλιστα, με όσα συμβαίνουν στην περιοχή μας αλλά και με την κορύφωση της τουρκικής προκλητικότητας σε όλα τα επίπεδα, η λύση του Κυπριακού δεν φαίνεται να είναι κάτι χειροπιαστό. Δεν θεωρώ όμως ότι έχουμε φτάσει στο τέλος της διαδικασίας. Αντίθετα πιστεύω ότι η λύση του κυπριακού μπορεί να προκύψει, κυρίως, ως αποτέλεσμα μιας ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας, η οποία είναι πολύ πιθανόν να προκύψει μέσα από την περιφερειακή έκρυθμη κατάσταση. Εμείς οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να εκμεταλλευθούμε κάθε κατάσταση αλλά και να συνεχίσουμε να επενδύουμε στις σχέσεις με τις γειτονικές μας χώρες. Η λύση του κυπριακού δεν θα υπάρχει ως ενδεχόμενο, μόνο όταν εμείς οι ίδιοι εγκαταλείψουμε την προσπάθεια και συμβιβαστούμε με τις συνέπειες της κατοχής και των τουρκικών σχεδιασμών.
Ναι αλλά πως μπορούμε να φτάσουμε σε λύση με αυτή την Τουρκία και τον κ. Ερτογάν;
Κυρία Καφέτζιη η γεωγραφία είναι ξεροκέφαλη. Λύση του Κυπριακού δεν θα βρεθεί ούτε με την Νέα Ζηλανδία, ούτε με τη Σουηδία. Μόνο με την Τουρκία μπορεί να βρεθεί διότι με αυτήν είναι που έχουμε το πρόβλημα. Όποιος επικαλείται το επιχείρημα που με ρωτάτε, ουσιαστικά εισηγείται να μην βρούμε λύση χωρίς όμως να το παραδέχεται. Υπάρχουν δύο ακραίες τοποθετήσεις που δυστυχώς έχουν κυριαρχήσει στη δημόσια συζήτηση. Η μία λέει ότι η Τουρκία αντιμετωπίζεται αποκλειστικά με αποφασιστικότητα, μέσα από την οποία θα «γονατίσει». Η άλλη εισηγείται να μην κάνουμε τίποτα που μπορεί η Τουρκία να αισθανθεί ως πρόκληση, διότι με αυτό τον τρόπο απομακρύνεται η λύση του Κυπριακού. Και οι δύο αυτές σχολές σκέψης είναι – κατά τη γνώμη μου – λανθασμένες. Διότι ούτε με το καλόπιασμα και το “σφάξε με Αγά μου να αγιάσω” θα βρούμε τη λύση των προβλημάτων, ούτε και θα γονατίσουμε και θα “τρέψουμε την Τουρκία σε άτακτη φυγή”. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μείγμα πολιτικής που θα ξεκαθαρίζει από τη μια προς την Τουρκία ότι ο τρόπος που επέλεξε να προωθήσει τα συμφέροντά της στην ανατολική μεσόγειο μόνο ζημιά της προκαλεί, αλλά θα προσφέρει από την άλλη πραγματικές λύσεις των προβλημάτων, είτε αυτό είναι το Κυπριακό, είτε τα ελληνοτουρκικά, είτε το θέμα της ενέργειας, είτε το θέμα καθορισμού θαλασσίων ζωνών.
Θεωρείτε δηλαδή ότι η Τουρκία δεν θα πετύχει τις επιδιώξεις της; Είδαμε πρόσφατα τι έγινε στη Συρία, βλέπουμε και τι γίνεται με τη Λιβύη…
Ναι θεωρώ ότι η Τουρκία έχει κάνει μεγάλο λάθος με την πολιτική της στη Λιβύη, την υπογραφή του παράνομου μνημονίου και την προσπάθεια εμπλοκής στην εκεί διένεξη. Πρώτα απ’ όλα γιατί έφερε όλες τις χώρες της περιοχής μαζί για να την αποκρούσουν συλλογικά. Ούτε και βλέπω πόσο εύκολα μπορεί η Τουρκία να πάει με γεωτρύπανα έξω από την Κρήτη, έξω από την εκεί Αμερικανική βάση, ούτε και πως μπορεί να διακινδυνεύσει μία αναμέτρηση με την Αίγυπτο έξω από την Τρίπολη της Λιβύης. Πολλοί «Θεοποιούν» την Τουρκία και τις δυνατότητές της και άλλοι την υποτιμούν. Η αλήθεια όμως είναι ότι από τη μία τουρκικά δόγματα όπως το «δόγμα Νταβούτογλου» έχουν αποτύχει παταγωδώς και από την άλλη κανένας δεν μπορεί να υποτιμά μια Τουρκία που πάντα βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων και διαθέτει τον δεύτερο σε δύναμη Νατοϊκό στρατό. Για εμάς, τώρα είναι η ώρα των τριμερών συνεργασιών και των μηχανισμών που πετύχαμε να στήσουμε για να αποδώσουν. Το είδαμε στο θέμα των υπογραφών για τη μελέτη του Eastmed, το είδαμε στην πενταμερή του Καίρου, θα το δούμε και αλλού. Στέλνεται στην Τουρκία μήνυμα ότι είναι με λάθος τρόπο που προωθεί τις διεκδικήσεις της. Από την άλλη όμως, πρέπει να προσφέρουμε και τον τρόπο λύσης των προβλημάτων για να είμαστε αξιόπιστοι.
Αλήθεια, πως θα μπορούσε ειρηνικά να επιλυθεί όλη αυτή η κατάσταση;
Στο θέμα του Κυπριακού η λύση είναι προδιαγραφών γνωστών πλέον σε όλους μας. Μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία όπου από τη μία εμείς θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι θα πρέπει να μοιραστούμε μέρος της εξουσίας με τους Τουρκοκυπρίους και από την άλλη η Τουρκία θα πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί πλέον να έχει εγγυητικά δικαιώματα και στρατό «επιτηρητή» σε ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος. Στο θέμα τώρα του καθορισμού ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στις χώρες της περιοχής μας, αυτός δεν θα μπορέσει ποτέ να προκύψει από ελεύθερες διαπραγματεύσεις, αλλά μόνο μέσα από ένα διαιτητικό μηχανισμό, στη βάση του δικαίου της θάλασσας και του εθιμικού δικαίου. Ελλάδα και Κύπρος θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλία προκειμένου όλες οι γείτονες χώρες να ζητήσουμε μαζί μια τέτοια διεθνή διαιτησία. Θα είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκία να την αρνηθεί. Και βλέπω, με ικανοποίηση, τον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Αναστασιάδη να έχουν πρόσφατα αναφερθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος και η συνεχιζόμενη ένταση το μόνο που θα φέρει είναι ζημιά σε όλους μας.
45 χρόνια μετά πιστεύετε ότι εκ και τ/κ μπορούν να ζήσουν μαζί ειρηνικά;
Όποιος δεν το πιστεύει αυτό ουσιαστικά προτείνει να απεμπολήσουμε και να χαρίσουμε έδαφος, είτε με τα δύο κράτη, είτε με τη συνομοσπονδία, για χάρη της δικής μας καλοζωίας. Τα σύνορα όμως με την Τουρκία εντός Κύπρου, θα είναι η οριστική καταδίκη του Κυπριακού Ελληνισμού, μια γεύση της οποίας ήδη έχουμε πάρει τον τελευταίο καιρό. Το ίδιο λανθασμένη είναι και η άποψη που προτείνει την ισοπέδωση των εθνικών χαρακτηριστικών των Κυπρίων, είτε αυτοί είναι Ε/κ ή Τ/κ και εισηγείται τον ο εθνικό απογαλακτισμό. Δεν υπάρχει Κυπριακό έθνος. Υπάρχει η Ελληνική και η Τουρκική κοινότητα στην Κύπρο, που έχουν πολλά να τους ενώνουν και μπορούν να ζήσουν αρμονικά και ειρηνικά μόνο στη βάση του σεβασμού του ενός προς τον άλλο και στον σεβασμό των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και παραδόσεων της κάθε κοινότητας.
Η νέα μέρα του Συναγερμού
Έχετε ασκήσει κριτική, ιδιαίτερα μετά τις ευρωεκλογές, στην πορεία του Δημοκρατικού Συναγερμού. Σήμερα είστε βουλευτής του κόμματος. Τι πιστεύεται ότι πρέπει να αλλάξει;
Υπηρετώ τον Δημοκρατικό Συναγερμό τις πλείστες φορές έχοντας αρμοδιότητες μεγάλης ευθύνης στην πλάτη μου από τα 15 μου χρόνια. Όπου άσκησα κριτική ήταν για να γίνουμε καλύτεροι, ακριβώς επειδή πιστεύω ότι οι Συναγερμικοί δικαιούνται και απαιτούν το κόμμα τους να είναι το καλύτερο. Δεν μας φτάνει να είμαστε το μη χείρον βέλτιστο. Κατ’ αρχάς πιστεύω ότι το κόμμα μας πρέπει να αναδείξει και πάλι τις αρχές και την ιδεολογία του. Τον υγιή πατριωτισμό και την ανάγκη για εκσυγχρονισμό και πρόοδο πολιτών και κοινωνίας. Το πως συνδυάζουμε την ανάγκη για διατήρηση της εθνικής συνείδησης σε ένα κόμμα ανοικτό στην κοινωνία, ανοικτό στην οικονομία και ανοικτό στην αλλαγή. Είναι μεγάλες οι προσδοκίες που δικαιούται να έχει και έχει ο κόσμος από εμάς. Να είμαστε η δύναμη του εκσυγχρονισμού και τις μεταρρύθμισης, να βελτιώνουμε την ζωή των πολιτών, να εφαρμόζουμε εξωστρεφείς πολιτικές και να παλεύουμε για την προοπτική του Κυπριακού. Πρέπει να επικεντρωθούμε πιο έντονα σε αυτές τις προτεραιότητες. Είναι αλήθεια ότι τον τελευταίο καιρό παρουσιάσαμε αδυναμίες. Είναι όμως επίσης αλήθεια ότι αυτή τη στιγμή γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια ανασύνταξης και νέας αρχής που αξίζει – πιστεύω – να στηριχθεί, όχι μόνο για το καλό της παράταξης αλλά και για το καλό του τόπου.
Έχετε όμως απέναντί σας μια αντιπολίτευση που καραδοκεί.
Είναι δουλειά της αντιπολίτευσης να ασκεί κριτική σε μια κυβέρνηση και στην κυβερνώσα παράταξη. Το πόσο αυτή είναι σωστή και τεκμηριωμένη κρίνεται από τον λαό. Πιστεύω όμως ότι ο τρόπος με τον οποίο ειδικά το ΑΚΕΛ αντιπολιτεύεται είναι τόσο μηδενιστικός και απόλυτος που φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα για την αριστερά. Δεν μπορεί το ΑΚΕΛ να μην αντιλαμβάνεται ακόμη την ζημιά που προκάλεσε ενώ ήταν κυβέρνηση, δεν μπορεί να μην παραδέχεται την μεγάλη βελτίωση που υπάρχει στην οικονομία από τότε και δεν μπορεί να ασκεί κριτική στο Κυπριακό με ένα τρόπο που εκπέμπεται ένα μήνυμα ότι η Τουρκία ένα περίπου «παρακαλεί» για λύση και αυτό δεν επιτυγχάνεται εξαιτίας της δικής μας πλευράς. Ότι όμως και αν λέει το ΑΚΕΛ, η μπάλα είναι στα πόδια μας, ειδικά από την ώρα που εμείς κυβερνούμε. Και αν εμείς προχωρήσουμε με τόλμη στον ολικό εκσυγχρονισμό της χώρας εάν κάνουμε αισθητή την Κύπρο της Νέας Εποχής, αλλά και αν πετύχουμε στην πολιτική μας για γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου με ταυτόχρονη δημιουργία νέας προοπτικής στο Κυπριακό, τότε δεν πιστεύω ότι ούτε το ΑΚΕΛ ούτε και το οποιοδήποτε άλλο κόμμα της αντιπολίτευσης θα μπορούν επάξια να μας αντιμετωπίσουν.