Ο κορωνοϊός είναι εδώ και είναι βέβαιο ότι τα κρούσματα και στην Κύπρο και στην Ευρώπη θα αυξηθούν σημαντικά. Είναι ακόμη προφανές ότι και οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, μετά και την κήρυξη πανδημίας από τον ΠΟΥ, θα είναι ιδιαίτερα αισθητές.
Τέτοιες που απαιτούν διευκολύνσεις για επιχειρήσεις και ιδιώτες σε σχέση με την καταβολή φόρων, δόσεων και ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και ειδικά μέτρα κυρίως για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αυτοεργοδοτούμενους. Είναι πολύ κρίσιμο να σώσουμε επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας που θα κινδυνεύσουν.
Θα απαιτηθεί, ακόμη, αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού, περιορισμός δαπανών και αναθεώρηση τόσο της υλοποίησης αναπτυξιακών έργων, όσο και των χρονοδιαγραμμάτων προγραμματισμένων μεταρρυθμίσεων. Εκ των ουκ άνευ οι επιπλέον δαπάνες και τα μέτρα που θα απαιτηθούν για τη δημόσια υγεία.
Στην Κύπρο έχουμε και εξειδικευμένες προκλήσεις, ιδιαίτερα στον τουρισμό και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μέτρα θα χρειαστούν για τη στήριξη εργαζόμενων, ιδιαίτερα γονέων, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιαίτερα σε περιοχές που θα έχουν αριθμό κρουσμάτων. Θα πρέπει – με τη διαδικασία του επειγόντως – να εκμεταλλευθούμε την τεχνολογία και να εφαρμόσουμε νέες πρακτικές εκπαίδευσης αλλά και εργασίας από απόσταση.
Μαζί με την τεράστια ευθύνη των αρμοδίων, υπάρχει και η ατομική του καθενός μας. Έχουμε κράτος και το βλέπουμε να πιάνει το τιμόνι. Δεν μπορεί όμως το κράτος να κρατάει το χέρι του κάθε πολίτη του.
Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο, πέραν του συντονισμού και της αναγκαίας ενίσχυσης στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, θα απαιτηθεί μείωση των δημοσιονομικών στόχων και ένα νέο πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας στην ευρωζώνη. Οι πόροι όμως δεν είναι ποτέ ανεξάντλητοι, είτε σε Ευρωπαϊκό, είτε σε κρατικό επίπεδο. Όλοι θα αναλάβουμε βάρος.
Αυτά όλα τα ζητούμενα, αλλά και ένα σωρό άλλα, που απορρέουν από την έκτακτη κατάσταση, είναι που σήμερα καλούνται να διαχειριστούν η Κυβέρνηση αλλά και η Ευρώπη. Όπως και μια στρατηγική γρήγορης ανάκαμψης μόλις η μεγάλη μπόρα κάνει τον κύκλο της.
Είναι τεράστιο το έργο, χωρίς να υπάρχει καμία πολυτέλεια χρόνου. Όλοι μας, ιδιαίτερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κυβέρνηση, εργαζόμαστε σκληρά προς αυτό το λαβύρινθο των προκλήσεων. Κυρίως, για να περιοριστεί η εξάπλωση της επιδημίας και να κρατηθεί η ψυχραιμία και η κοινωνική ειρήνη.
Μαζί όμως με την τεράστια ευθύνη όλων των αρμοδίων, υπάρχει και η ατομική του καθενός μας. Έχουμε κράτος, όσο και αν το υποτιμούμε πολλές φορές, και το βλέπουμε να πιάνει το τιμόνι και να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε όλα τα επίπεδα. Στο επίπεδο της πρόληψης και της αντιμετώπισης των προκλήσεων για την υγεία, την οικονομία, την κοινωνική συνοχή. Δεν μπορεί όμως το κράτος να κρατάει το χέρι του κάθε πολίτη του, ούτε και να είναι υπόλογο στην κάθε παρασπονδία και την κάθε απερισκεψία.
Απευθύνω έκκληση σε όλους μας να ακολουθούμε με ευλάβεια και πειθαρχία τις οδηγίες των αρμοδίων και πρώτα απ’ όλα του Υπουργείου Υγείας. Να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής. Να προσέχουμε τις ευάλωτες ομάδες και τα άτομα μεγάλης ηλικίας. Τους δικούς μας ανθρώπους που κινδυνεύουν περισσότερο. Να μην γινόμαστε εμείς οι ίδιοι ο κίνδυνος της δημόσιας υγείας, είτε συγκεντρωνόμενοι μαζικά, είτε επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο το δοκιμαζόμενο σύστημα υγείας, είτε θεωρώντας ότι είμαστε υπεράνω των οδηγιών, είτε αδιαφορώντας για τους δίπλα μας, ακόμη και αυτούς που περισσότερο αγαπάμε. Να διευκολύνουμε αντί να δυσχεραίνουμε την κατάσταση, αμφισβητώντας κάθε απόφαση, βρίσκοντας με αρρωστημένη μανία ψεγάδια, ή κοιτάζοντας μόνο το μικρό μας πρόσκαιρο συμφέρον.
Προτεραιότητα σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες είναι να είμαστε εποικοδομητικοί. Όλοι μπορούμε να βοηθήσουμε. Έχουμε περάσει πολύ χειρότερα και θα το περάσουμε και αυτό. Και η ανθρωπότητα και η επιστήμη και η Ευρώπη και η Κύπρος μας, θα ανταποκριθούμε. Χρειάζεται όμως χρόνος. Και θα βγούμε απ’ αυτή την κρίση με τις ελάχιστες απώλειες και πολύ καλύτερα εάν είμαστε ενωμένοι, μονιασμένοι και εάν κοιτάμε πρώτα την δική μας ευθύνη και μετά την ευθύνη του κάθε άλλου.